Derivasjon og integrasjon er motsette rekneartar. Det ubestemde integralet til ein gitt funksjon er ein ny funksjon som er slik at den deriverte er lik den opphavlege funksjonen.
Derivert og antiderivert
Funksjonen har funksjonen som derivert.
Den "motsette" operasjonen går ut på å finne ein funksjon som har som derivert. Funksjonen er ein slik funksjon. Det er vanleg å seie ater ein antiderivert til2x.
Kan du finne fleire funksjonar som har 2x som derivert?
Løysing
Det finst uendeleg mange funksjonar som har 2x som derivert. Til dømes har vi at x2+3'=2x og x2-2'=2x.
Den deriverte til x2+3 er òg lik 2x. Derfor er x2+3 òg ein antiderivert til 2x. Dersom C er ein konstant, er alle funksjonar på forma x2+C ein antiderivert til 2x.
Det er vanleg å brukeintegral i staden for antiderivert.
Omgrep, symbol og definisjonar
Vi seier at x2+C erdet ubestemde integralet til 2x fordi x2+C ikkje er éin bestemd funksjon, men ein heil klasse av funksjonar som har 2x som derivert. Konstanten C kallar vi integrasjonskonstanten.
Som symbol for eit ubestemt integral til f bruker vi ∫fxdx.Vi les dette som "det ubestemde integralet til f(x)". Symbolet ∫(lang S) kallar vi eit integralteikn, og funksjonen f(x) som skal integrerast, kallar vi integranden. Symbolet dx blir teke med mellom anna for å vise at dei funksjonane F(x) vi kjem fram til, er funksjonar av variabelen x. Det er x som er integrasjonsvariabelen. Du skal òg sjå at dette er ein praktisk skrivemåte i samband med integrasjonsmetodar. Symbolet dx kan lesast som "derivert med omsyn på x".
Definisjon av ubestemt integral
∫fxdx=Fx+CvissF'x=fx
Det ubestemde integralet av f(x) er lik F(x) pluss ein konstant som ofte blir kalla C.
Symbolet ∫kallar vi eit integralteikn.
Funksjonen f(x) kallar vi integranden.
Konstanten C kallar vi integrasjonskonstanten.
Vi seier at vi integrerer eller antiderivererf(x) når vi finn F(x).
Symbolet dx viser at det er x som er integrasjonsvariabelen.
Døme
Vi tek utgangspunkt i eit andregradsuttrykk og påstår at vi har denne samanhengen:
∫x2+3x+4dx=13x3+32x2+4x+C
Korleis kan vi kontrollere om dette er rett?
Løysing
Vi kan kontrollere integrasjonen ved å gå motsett veg, det vil seie at vi utfører derivasjonen:
13x3+32x2+4x+C'=13·3x2+32·2x+4+0=x2+3x+4
Sjå i tillegg gjennomgangen av løysinga i filmen under.
Kva er integranden i denne samanhengen?
Løysing
Integranden er x2+3x+4.
Kvifor står det C i resultatet av integrasjonen?
Løysing
Det er fordi ein derivasjon av ein konstant gir null som resultat, og resultatfunksjonen kan derfor innehalde ein konstant som vi ikkje veit storleiken på. Vi angir dette som integrasjonskonstanten C.
Kvifor står det dx bak andregradsuttrykket?
Løysing
dx viser at det er x som er integrasjonsvariabelen.