I oppgåvene nedanfor bruker vi fundamentalteoremet i matematisk analyse. Gjer oppgåvene utan hjelpemiddel.
AF-1
a) Rekn ut ut ifrå desse opplysningane:
f(x)=g'(x)
g1=32,g2=72
Løysing
At f(x)=g'(x), betyr at gx er ein antiderivert av fx. Då får vi vidare at
∫12fxdx=gx12=g2-g1=72-32=2
b) Rekn ut ∫12fxdx ut ifrå desse opplysningane:
f(x)=g'(x)
gx=2x2-1
Løysing
∫12fxdx=gx12=2x2-112=2·22-1-2·12-1=8-1-2+1=6
AF-2
Funksjonen gx har definisjonsmengde Dg=[-1,4]. Grafen til g er teikna på biletet.
Ein annan funksjon f er slik at f(x)=g'(x).
a) Bruk informasjon frå biletet og at f(x)=g'(x), til å bestemme∫03fxdx.
Løysing
∫03fxdx=gx03=g3-g0=3-0=3
b) Kva skal den øvre integrasjonsgrensa b vere for at ∫0bfxdx=0?
Løysing
Dersom vi samanliknar med svaret over, får vi at
gb-g0=0gb=g0gb=0
Vi må bruke det høgre nullpunktet, som betyr at b=2.
c) Kva skal den øvre integrasjonsgrensa b vere for at ∫0bfxdx skal bli størst mogleg? Rekn ut dette integralet.
Løysing
Vi har at
∫0bfxdx=gx0b=gb-g0
For at dette integralet skal vere så stort som mogleg, må gb vere så stor som mogleg. Den største verdien for g er 8, som betyr at b=4.
d) Kva skal integrasjonsgrensene a og b vere for at ∫abfxdx skal bli størst mogleg? Rekn ut dette integralet.
Løysing
Vi har at
∫abfxdx=gxab=gb-ga
For at dette integralet skal vere så stort som mogleg, må gb vere så stor som mogleg og ga så liten som mogleg. Den største verdien for g er 8, som betyr at b=4. Den minste verdien for g er -1, som betyr at a=1.
Den største verdien for integralet blir derfor
g4-g1=8--1=9
e) Kva skal integrasjonsgrensene a og b vere for at ∫abfxdx skal bli minst mogleg? Rekn ut dette integralet. Vi krev at b>a.
Løysing
For at integralet skal vere så lite som mogleg, må gb vere så liten som mogleg og ga så stor som mogleg. Sidan grafen til funksjonen g er søkkande i intervallet [-1,1], vil vi få minst verdi for integralet når vi integrerer mellom endepunkta i dette intervallet. Det betyr at a=-1 og b=1.
Den minste verdien for integralet blir derfor
g1-g-1=-1-3=-4
AF-3
Funksjonen gx har definisjonsmengde Dg=[-1,4]. Grafen til g er teikna på biletet.
Ein annan funksjon f er slik at f(x)=g'(x).
a) Bruk informasjon frå biletet og at f(x)=g'(x), til å bestemme∫-10fxdx.
Løysing
∫-10fxdx=gx-10=g0-g-1=0--8=8
b) Forklar kvifor ∫-1bfxdx ikkje kan vere negativt når b∈-1,4.
Løysing
∫-1bfxdx=gx-1b=gb-g-1
Sidan g-1 er absolutt minimum, vil gb≥g-1 for alle b∈-1,4. Då vil differansen gb-g0≥0 for alle b∈-1,4.
c) Beskriv korleis ∫-1bfxdx endrar seg når b∈-1,4.
Løysing
∫-1bfxdx=gx-1b=gb-g-1
Integralet er 0 når b=-1. Så aukar det i verdi til b=0,5 der g har eit toppunkt. Så minkar det til g har botnpunkt, det vil seie b≈2,2. Så aukar det igjen til det får den største verdien sin i det absolutte maksimumet til g der b=4.
d) Løys likninga ∫-1bfxdx=6.
Løysing
Likninga gir
∫-1bfxdx=gx-1b=gb-g-1=6gb=6+g-1=6-8=-2
Ved å lese av på grafen får vi at løysinga er
b≈-0,4∨b≈2,0∨b≈2,5.
AF-4
Funksjonen gx har definisjonsmengde Dg=[-3,3]. Grafen til g er teikna på biletet.
Ein annan funksjon f er slik at f(x)=g'(x).
a) Bruk informasjon frå biletet og at f(x)=g'(x), til å bestemme∫-31fxdx.
Løysing
∫-31fxdx=gx-31=g1-g-3=-1-1=-2
b) Løys likninga ∫-3bfxdx=-1.
Løysing
Likninga gir
∫-3bfxdx=gx-3b=gb-g-3=-1gb=-1+g-3=-1+1=0
Ved å lese av på grafen får vi at løysinga er b=-2∨b=2.
c) Forklar utan å rekne kvifor ∫-3bfxdx aldri kan bli større enn 0.
Løysing
Vi har at
∫-3bfxdx=gx-3b=gb-g-3
Sidan det er ingen funksjonsverdiar for gx som er større enn funksjonsverdien g-3, kan ikkje integralet bli positivt.
d) Teikn forteiknslinje for ∫-2bfxdx når b∈-3,3.
Løysing
∫-2bfxdx=gx-2b=gb-g-2=gb-0=gb
Integralet er større enn null dersom gb er større enn null, som betyr der grafen ligg over x-aksen. Det blir derfor som å teikne forteiknslinje for g.