Bli kjend med opplæringslova

Opne bilete i eit nytt vindauge

CC BY-NC

Bilete: Gorm Kallestad

Alle samfunn treng lover som seier noko om kva rettar og plikter vi har. Lovene er til for å sikre at alle menneske skal ha det godt i livet sitt. Opplæringslova gjeld for alle barn og unge som høyrer til ein skule, SFO eller opplæringsbedrift.

Som profesjonell barne- og ungdomsarbeidar i skule og SFO må du kjenne til og forstå opplæringslova. Du skal vite kva lova seier, og du skal vite korleis du raskt kan innhente opplysingar om lover og forskrifter.

I denne oppgåva blir du kjend med noko av innhaldet i opplæringslova. For å kunne svare på spørsmåla bør du lese fagartikkelen om opplæringslova og sjølve lova (lenkjer nedst på sida).

1. Kor mange kapittel består opplæringslova av?
2. Kven gjeld opplæringslova for?
3. Les kapittel 1 i lova. Skriv punkt om kva føremålet med opplæringslova er.
4. Kva betyr det at elevar og lærlingar skal ha medansvar og rett til medverknad?
5. I kva samanhengar kan du tenkje deg at det kan vere utfordrande å få til eit tett samarbeid med heimen?
6. Kor lenge har elevar rett og plikt til opplæring?
7. Kapittel 5 handlar om spesialundervisning. Du som barne- og ungdomsarbeidar skal ikkje ha ansvar for opplæringa, men du vil likevel få ansvar for å vere saman med barn med spesielle behov for å hjelpe og støtte dei. Kva er viktig for deg å vere klar over når lova seier: "Opplæringstilbodet skal ha eit slikt innhald at det samla tilbodet kan gi eleven eit forsvarleg utbytte av opplæringa i forhold til andre elevar [...]"?
8. Kva betyding har opplæringa for barn av samisk opphav i og utanfor samiske distrikt?
9. Kapittel 9 A vart endra i 2017. Kva handlar dette kapittelet om?
10. Kva betyr nulltoleranse?
11. Kva betyr det at skular har "Aktivitetsplikt for å sikre at elevar har eit trygt og godt psykososialt skulemiljø"?
12. Kva står i § 9 A-6?
13. Kapittel 10, § 10-9, handlar om politiattest. Forklar kva betyding det har for tilsetjingar i skular.
14. Korleis forstår du § 10-11 "Personale som ikkje er tilsett i undervisningsstilling og som skal hjelpe til i opplæringa"?
    Diskuter gjerne med medelevar.
15. § 13-7 handlar om skulefritidsordninga. Les igjennom teksten, og noter viktige punkt.
16. Kapittel 15 handlar om opplysingsplikt. Sjå på § 15-3. Når har du opplysingsplikt til barnevernet?
17. Sjå på § 15-1. I kva lov finn vi føresegnene om teieplikt?
18. Forklar følgjande omgrep frå opplæringslova:

• samarbeid i forståing med heimen
• kristne og humanistiske verdiar
• kulturarv
• demokrati
• likestilling
• tenkje kritisk og handle etisk
• medverknad
• tillit
• danning
• diskriminering