Føremål
Bruk safta frå røter hos løvetann til å lage naturleg gummi. Bruk russisk løvetann (alternativ 1) eller vanleg løvetann (alternativ 2).
Alternativ 1 – gummi frå russisk løvetann (Taraxacum kok-saghyz)
Det er denne typen gummi som kan brukast kommersielt i bildekk. Denne løvetannsorten veks ikkje vilt i Noreg, men det er mogleg å bestille frø til dyrking innandørs. Frøa må såast minst 7 månader før forsøket skal gjerast. Her trengst det med andre ord litt planlegging.
Framgangsmåte
- Legg røtene i mortaren. Jo fleire røter du har, jo lengre tid vil det ta å knuse dei.
- Bruk pistillen og mal røtene i 5–10 minutt, heilt til dei er i pulverform.
- Mens du mel røtene, må du fjerne små, kuleforma og brune partiklar i mortaren med ein pinsett. Legg partiklane oppå urglaset. Dette er gummipartiklane.
- Mal røtene heila til du ikkje ser fleire av dei brune partiklane.
- Reingjer mortaren med vatn.
- Legg gummipartiklane oppi mortaren. Han skal vere litt fuktig.
- Mal gummipartiklane heila til dei klistrar seg saman, og lag ein gummibit på 0,5–1 cm.
- Prøv å bruke gummibiten som viskelêr. Gå saman med nokon andre for å lage eit større viskelêr.
Alternativ 2 – gummi frå vanleg løvetann (Taraxacum officinale)
Frå vår til haust kan vi finne løvetann vilt omtrent overalt i Noreg. Plantesafta frå røtene kan brukast til å lage eit gummiliknande stoff. Det er ikkje kjemisk det same som gummien som kan lagast frå den russiske løvetanna, men prinsippet for framstilling er nokså likt.
Framgangsmåte
- Finn fullvoksne løvetannplanter.
- Grav opp nokre røter, og ta dei med tilbake til laben.
- Vask røtene og skjer over dei med ein kniv. Forsøk å presse ut så mykje som mogleg av safta som er i røtene. Samle opp safta i eit urglas.
- Bruk ein pipette til å tilsetje eddik dropevis. Rør rundt med ein glasstav.
- Etter kvart vil safta frå røtene få ein gummiaktig konsistens.
Kjelder
Science in School. (2018, 29. mars). Turning dandelions into rubbar: the road to a sustainable future. Henta frå https://www.scienceinschool.org/content/turning-dandelions-rubber-road-sustainable-future
YouTube. (2018, 10. juli). Latex Rubber from Dandelions. Henta 22. januar 2020 frå https://www.youtube.com/watch?v=k2BK9-f5ws8&t=259s