Oppsummeringsoppgåver om næringsopptak og fordøying
Lag par ved å finne biletet og ordet som høyrer saman.
Ta utgangpunkt i det du fann ut i oppgåva over.
Kva har dei autotrofe organismane til felles?
Kvifor er desse produsentar i økosystema dei lever i?
Kva er forskjellen på fotoautotrofe og kjemoautotrofe organismar?
Lag ei skisse av ein plante, og forklar korleis planten bruker uorganiske sambindingar til å lage organiske sambindingar.
Korleis får plantane tak i dei næringsstoffa dei treng?
Kva er mikro- og makronæringsstoff? Gi døme.
Kva bruker plantane nitrogen til? Korleis får dei tak i nitrogen?
Plantar kan ha kjemisk eller fysisk forsvar. Kvifor treng dei det? Gi døme på nokre typar forsvar.
Kva er predasjon?
Kva for nokre ulike typar er det vanleg å dele predasjon inn i?
Gi nokre døme på konsumentar frå økosystem der du bur.
Kva er nedbrytarar? Gi døme. Korleis speler nedbrytarane ei viktig rolle i omsetning av næringsstoff?
Bruk figuren under til å forklare korleis nedbrytarar gjer næringsstoff tilgjengelege for andre organismar.
Lag ei oversikt over korleis ulike grupper av organismar, til dømes planteetarar, rovdyr og nedbrytarar, tek til seg næring.
Korleis har planteetarar på ulike måtar tilpassa seg for å kunne ete tungt fordøyeleg plantemateriale?
- Kva er drøvtygging? Forklar korleis det går føre seg. Kva for nokre dyr er drøvtyggarar?
- Kvifor er ikkje alle planteetarar drøvtyggarar, trur du?
- Kvifor kan ikkje kjøttetarar bryte ned cellulose?
- Gi døme på næringsopptak som er tilpassingar til aktivitetsnivået til organismane.
Beskriv kva som skjer i dei ulike delane av fordøyingssystemet:
munnen
svelget
magesekken
tynntarmen
tjukktarmen
endetarmen
Dra næringsstoffa og nedbrytingsprodukta til riktig stad.
Bruk figuren over til å forklare korleis omsetninga av næringsstoff i kroppen skjer.
Forklar kvifor enkelte feittsyrer er naudsynte/essensielle i eit balansert kosthald.
Korleis er hormon med på å regulere fordøyinga?
Lag ein tekst som beskriv regulering av glukose i blodet. Ta utgangspunkt i figuren under.
Kva er diabetes? Forklar forskjellen på diabetes type 1 og diabetes type 2.