Slaget på Stiklestad
Kong Olav Haraldsson møtte mykje motstand i Noreg, blant anna frå Erling Skjalgsson som hadde sitt kongesete på Sola i Rogaland. Då Erling vert drepen, må Olav røme austover til Gardarike (Russland). I 1030 vender han attende til Noreg for å vinne kongeriket sitt tilbake. Han dreg gjennom Sverige, og over Kjølen (høydedraga som skil Noreg og Sverige), der soga fortel at han har eit «syn».
Lokale hovdingar i Trøndelag og langs kysten lenger nord samlar ein bondehær for å stoppe han. Denne hæren skal ha vore dobbelt så stor som kongshæren. 29. juli 1030 møtest desse hærflokkane til det avgjerande slaget på Stiklestad. Her fell Olav Haraldsson, men paradoksalt nok går han sigrande ut av slaget etter at han er død.
Slaget på Stiklestad som historisk beretning
NB! Denne oppgåva passar ikkje for synshemma.
Før du svarar på spørsmåla, bør du studere den grafiske framstillinga i stort format. Du kan klikke på biletet og zoome inn eller opne grafikken i pdf-format: Slaget på Stiklestad
Filer
- Slaget på Stiklestad(PDF)
Lytt til Jack Fjellstad si opplesing om det synet Olav hadde før slaget på Stiklestad frå Soga om Heilag-Olav, eller les tekstutdraget frå nettstaden www.olhov.net, ei modernisert utgåve av tekstane på nettstaden Heimskringla.
- Syner og draumar speler ei sentral rolle i sogelitteraturen. Forklar kvifor draumar og visjonar vert tillagt så stor verdi.
- I dette tekstutdraget har Olav Haraldsson eit syn som biskopen meiner er heilagt og stort og merkeleg. Kva er det han ser, og kva er det eit frampeik på?
Lytt til Jack Fjellstad si opplesing av Snorres skildring av slaget på Stiklestad.
- Kva for karaktertrekk vert Olav Haraldsson tillagt i dette tekstutdraget frå Soga om Heilag-Olav?
- Siste del av denne opplesinga frå Soga om Heilag-Olav fortel kva som skjedde då Tore Hund skulle ta seg av liket til den døde kongen. Kva skjer, og kva for frampeik gir denne forteljinga?
I tekstutdraget nedanfor kommenterer skalden Sigvat det som hender på Stiklestad.
- Kva er ein skald, og kva for oppgåver hadde skalden?
- Kva er eit kvad?
- Kva kjenneteiknar rimmønsteret i kvadet til Sigvat skald?
- Kva rolle speler kvada i dei norrøne kongesogene?
[...]
Fælslig var det for bønder
som blodig sverd førte,
å se i den kampglade Olavs
kvasse øyne,
trøndske menn ei torde
trosse ørneblikket
fra hans øye; farlig
fant de hersens herre.Blodige sverd farget
skjold og hærfolks hender
røde, dengang hæren
møtte den dyre kongen,
og i den jernleiken
lot den gjæve høvding
rødbrune sverd finne
inntrøndernes skaller.[...]
Relatert innhald
«Soga om Olav den heilage» fortel om bragdene Olav Haraldsson utførte, om kampen hans for å verte konge, og om korleis han innførte kristendommen i Noreg.