Kva er ein database?
Database er ein type programvare som er spesialisert til å hjelpe oss å lagre og strukturere data slik at vi seinare lett kan gjere søk og spørjingar for å hente ut informasjonen igjen. Databasen lagrar informasjonen i tabellar, og vi bruker relasjonar mellom tabellane for at dei skal gi meining saman. Definisjonen av ein database er ei samling av relaterte data. Døme på kjende databasar er folkeregisteret, bilregisteret og strafferegisteret. Bedrifter som sel varer eller tenester vil ha informasjon om produkta sine, kundar og bestillingar lagra i ein database. På ei nettside vil òg mykje av innhaldet vere lagra i ein database, til dømes innlegg, kommentarar og informasjon om brukarar. Dynamiske websider som Facebook, Twitter eller Netflix er heilt avhengige av databasar for å organisere store mengder data og for å kunne hente ut data som er tilpassa kvar brukar.
Informasjon som skal lagrast i ein database, må brytast ned til enkle informasjonsbitar som blir lagra i tabellar. Det må òg gjerast eit val om kva informasjon som er relevant til formålet. Viss du skal lagre informasjon om brukarar av ein netteneste, vil relevant informasjon vere til dømes brukarnamn, førenamn, etternamn, kjønn, bustad (land), e-post. Om nettenesten sel fysiske varer, vil òg adresse, postnummer og poststad vere relevant.
Vi set informasjonen inn i ein tabell slik:
brukarnamn | førenamn | etternamn | kjønn | bustad | e-post |
|---|---|---|---|---|---|
krila | Kristin | Larsen | Kvinne | Noreg | kristin@larsen.no |
pero | Per Olav | Hansen | Mann | Noreg | perolav@hansen.no |
hegni | Hege | Nilsen | Kvinne | Danmark | hege@nilsen.dk |
kimtr | Kim | Trulsen | Anna | Danmark | kim@trulsen.dk |
Den øvste rada i tabellen angir kva som skal lagrast i dei ulike kolonnane (metadata), og radene under inneheld data som blir lagra i databasen.
Vi kan seie at ein database er ein avspeiling eller eit forenkla bilete av røyndommen i ein organisasjon. Kor nøyaktig dette biletet er, avheng av kor mange detaljar vi ønskjer å leggje inn i det.
Tre punkt er viktige å tenkje på når vi skal jobbe med databasar:
- Ein database inneheld fakta som bør seie mest mogleg om den røyndommen dei representerer.
- Dataa vi lagrar i ein database må vere mest mogleg holdbare, det bør vere informasjon som vi ønskjer å ta vare på over tid. Dette blir kalla persistens. Dette betyr ikkje at dataa ikkje skal kunne endrast.
- Dataa som blir lagra, skal vere ei presis attgjeving av verkelegheita. Det er viktig at dataa er oppdaterte til kvar tid med korrekt informasjon. Dette blir kalla dataintegritet.