Hopp til innhold

Fagstoff

Mojhtese-håaleme

Saemiedigkien stoerre-tjåanghkoen åvtehke Tom Sottinen mojhtese-mïerhkesjimmesne ovlæhkoen sjïekenisnie Dunderland-daelesne håaloeji, duarstan snjaltjen 5.b. Måehvien gærhkosne.
Mojhtese-gierkie Dunderland-daelesne. Guvvie
Åpne bilde i et nytt vindu

Mojhtese-håaleme 70-jaepien mïerhkesjimmien sjïekenisnie ovlæhkoen mænngan Dunderland-daelesne

Gieries fuelhkieh, gieries voelph, gieries gaajhkesh dovnesh.

Daate biejjie akte sårkoen biejjie. Daelie 70 jaepieh mænngan dïhte ovmurreds busse-ovlæhkoe Dunderland-daelesne sjugniehtovvi, jïh mij faahketji jieliedidie jarkeli dan gallesidie dijjeste.

Jeenjesh daam ovlahkoem damteme, jïh manne daajram daate akte teema orreme man bïjre lea geerve orreme soptsestidh jeenjesidie. Hijven domtoe tjåanghkenidh jïh mujhtedh dejtie mejtie dassimh, jïh akte mojhtese-mïerhkesjimmie goh daate mijjem måjhtije ibie mijjieh tjoerh gåessie gih åajaldidh. Saemiedigkien bieleste leam aavone daesnie årrodh dijjine ektine.

Nov lea iemie akten dagkeres biejjien goh daate ussjedalledh guktie gaajhke lij maahteme årrodh, jïh aktem sårkoem damtedh dej 16 jieledi bijjeli mah faahketji nåhkelin snjaltjen 5.b. 1948. Seamma hïehpede goh akte dagkeres dan itjmies ovlæhkoe sjugniehtåvva, fuelhkie jïh voelph dejtie 16 almetjidie edtjin dallatjinie lïeredh guhkiebasse jieledh dej bielelen. Idtji guhtegh maehtieh dam stoerre vaassje-geajnoem mievriestidh gosse lin gåetide vuelkieminie Nöörjen Båatsoesaemiej Rijhkesiebrien rïjhke-tjåanghkoste Romsesne. Akte biejjieladtje jïh sïejhme heannadimmie dennie aktene ståantesne, akte tsiehkie man bïjre ij lij maahteme nïekedidh dennie mubpene. Busse mesnie tjahkasjin, geajnoste vööji jïh Raane-jeanoen sïjse haajpani.

Ij leah sån naan soelkedasse, men dagke lea hijven måjhtajehtedh gosse dah gåetide vöölkin dah lin sån joekoen madtjeles akten læhkoes rïjhke-tjåanghkoen mænngan, stoerre veanhtadimmiejgujmie dan orre seabran jïh mejnie dïhte orre siebrie edtji barkedh juktie båatsoem vaarjelidh jïh nænnoestehtedh båetijen aejkien. Dan åvteste dah lin stïeresne tjåanghkosne daate stoerre ulmiem åtneme daan beajjetje båatsoe-saemide, jïh dej eadtjohkevoete guhkiebasse jielieminie siebresne.

Daan biejjien 70 jaepieh vaaseme ovlæhkoen mænngan, jïh gallesh dijjeste mah leah daesnie daan biejjien leah dovne sårkoem guadteme jïh ohtselimmiem åtneme gaajhki daej jaepiej, dagke boelvi dåaresth. Tïjje doekoe dagke sån sårkoe ånnetji geehpebe sjïdteme guedtedh jïh sijjie vadtasovveme jeatjah domtesidie aaj, goh gijhtelesvoete gaajhki åvteste mejtie daah 16 almetjh lin dijjese, jïh åadtjoejin dijjese årrodh.

Aaj mijjese jeatjabidie mah idtjin daejtie faaradamme almetjidie jïjtjh damth, dej jieledh stoerre vihkelesvoetem åtneme. Daah 16 almetjh lin almetjh mah aktem stoerre barkoem båatsose jïh saemien siebriedahkese darjoejin. Dah lin meatan aelkedh jïh geajnoem bigkedh båetijen aejkien båatsose, dah mah lin njueniehkisnie Nöörjen Båatsoesaemiej Rijhkesiebriem tseegkedh jïh mah betniem seabran sjugniedin. Dej eadtjohkevoete lij joekoen vihkeles jïh saemien siebriedahke lea gijhteles dan barkoen åvteste maam daah almetjh darjoejin. Daan biejjien barkoem jïh eadtjohkevoetem dejtie 16 faaradamme almetjidie earoehtibie, jïh mujhtebe dej jieledem. Gieries lïhke fuelhkie, mijjieh daesnie dijjine ektine tjåadtjobe.

Raeffie dej mojhtesi bijjeli.


CC BY-NC-SASkrevet av Tom Sottinen. Rettighetshaver: Sametinget
Sist faglig oppdatert 21.05.2019

Læringsressurser

Retorihken bïjre