Prising av partigods

Opne bilete i eit nytt vindauge

CC BY-NC-SA

Bilete: Gunnar Ottesen

For transportøren er det viktig å få betalt for heile transportvolumet. Vi kan angi volumet i kubikkmeter og berekne ein frakt i samsvar med det. Vi kan òg bruke omgrepet lastemeter og berekne frakt etter kor mange lastemeter godset tek opp av plassen.

Dei fleste bruker i dag semitrailerar. Ein semitrailer har ei innvendig lastelengde på 13,6 m (det vil seie 13,6 lastemeter) og ei innvendig breidde på 2,4 m, mens den innvendige høgda kan variere frå 2,3 til 3,0 m.

Vi tek utgangspunkt i ein semitrailer med følgande innvendige mål: 13,6 m lengde, 2,4 m breidde og 2,3 m høgde.

Opne bilete i eit nytt vindauge

CC BY-NC-SA

Bilete: Gunnar Ottesen

Det totale lastevolumet blir

$13,6 \mathrm{m}·2,3 \mathrm{m}·2,4 \mathrm{m}=75,072 {\mathrm{m}}^3$

Samla lastekapasitet kan til dømes vere gitt opp til 25 tonn i vognkortet. Vi fordeler dei 25 tonna på $$ 75$$ $$ {\mathrm{m}}^3$$:

$\frac{25 \mathrm{tonn}}{75 {\mathrm{m}}^3}=0,333 \frac{\mathrm{tonn}}{{\mathrm{m}}^3}=333 \frac{\mathrm{kg}}{{\mathrm{m}}^3}$

Då får vi at 1 $$ {\mathrm{m}}^3$$ lastevolum svarer til 333 kg, som er eit vanleg brukt fraktberekningsmål for lettgods.

I staden for å rekne om frå volum til fraktberekningsvekt kunne vi ha rekna om frå lastemeter til fraktberekningsvekt. Då får vi

$1,0 \mathrm{m}·2,4 \mathrm{m}·2,3 \mathrm{m}=5,52 {\mathrm{m}}^3$

Éin lastemeter tek altså opp eit volum på $$ \mathrm{5,52}$$ $$ {\mathrm{m}}^3$$.

Når eit lastevolum på 1 $$ {\mathrm{m}}^3$$ veg 333 kg, vil eit lastevolum på $$ \mathrm{5,52}$$ $$ {\mathrm{m}}^3$$, som svarer til 1 lastemeter, vege

$333 \mathrm{kg}·5,52=1 838 \mathrm{kg}$

I praksis bruker transportørane fraktberekningsvekter på 1 850 kg per lastemeter for europatrafikken sin med semitrailerar og 2 000 kg for Norden-transportar (vogntog).

No kan vi berekne fraktberekningsvekt per pallplass. Ein vanleg europall har ytre mål på 1,2 m x 0,8 m. Desse kan vi laste anten tre ved sida av kvarandre eller to i breidda. Vi får då tre pallar på 1,2 lastemeter eller to pallar på 0,8 lastemeter. Gjennomsnittleg tek då kvar pall opp 0,4 lastemeter.

Fraktberekningsvekt for ein pall som skal fraktast i Norden, der det blir berekna 2 000 kg per lastemeter, blir då

$2 000 \frac{\mathrm{kg}}{\mathrm{lastemeter}}·0,4 \mathrm{lastemeter}=800 \mathrm{kg}$

Til Europa elles, der vi skal berekne 1 850 kg per lastemeter, blir fraktberekningsvekta

$1 850 \frac{\mathrm{kg}}{\mathrm{lastemeter}}·0,4 \mathrm{lastemeter}=740 \mathrm{kg}$