Arbeidsoppdrag
Todagars hausttur
Dette er forslag til ein bli-kjend-tur der de får grunnleggande kunnskap om natur og friluftsliv.
Bilete: Tone Olavsdotter Mosebø / CC BY-SA 4.0
Bilete: Tone Olavsdotter Mosebø / CC BY-SA 4.0
- Vi skal vere to dagar på fjellet.
- Vi skal gjere ulike aktivitetar, gå dagsturar og overnatte på hytte.
- Vi skal jobbe saman to og to om å løyse oppgåver. Læraren deler elevane inn i grupper, der medlemmene i kvar gruppe hjelper kvarandre, oppmuntrar, støttar og ventar på kvarandre når vi er på tur.
Vi skal
- lære å bruka kart og kompass
- bli kjende med naturtypen vi er i, og kva området blir brukt til
- lære om vêrtypar og påkledning
- lære om allemannsretten
- bli kjende med klassen og jobbe bevisst for skape best mogleg samarbeid og gode turopplevingar
Den første dagen
Bilete: Tone Olavsdotter Mosebø / CC BY-SA 4.0
- Vi reiser opp til hytta, får ein stad å sove og pakkar om til dagstursekk.
- Vi et nista vår før klassen blir delt inn i grupper.
- Læraren forklarer formålet med turen, presenterer programmet for turen og informerer om praktiske reglar for bruken av hytta.
- Vi tenker høgt saman om det kvar og ein av oss kan gjere for at det skal bli ein hyggeleg og lærerik tur for alle.
- Læraren snakkar kort om allemannsretten, området vi er i, og om plante- og dyrelivet rundt hytta, og forklarer korleis vi bruker kart og kompass.
- Gruppene får utdelt kart, kompass og flora, og vi går ut.
- To og to går saman og løyser oppgåvene om området, plantane, dyra, kart og kompass og allemannsretten (sjå nedanfor). Vi er ute, men held oss i nærleiken av kvarandre slik at læraren kan hjelpe til når vi lurer på noko.
- Vi et niste nr. 2 og går gjennom oppgåvene i plenum.
- Om kvelden: felles matlaging og bli-kjend-leikar.
Dag to
Bilete: Tone Olavsdotter Mosebø / CC BY-SA 4.0
- Vi lagar frukost saman og ryddar hytta.
- Kva lærte vi i går? Repetisjon!
- Vi løyser oppgåvene om vêr og påkledning. Deretter går vi på dagstur.
- I dag fokuserer vi særleg på å følge med på kartet medan vi går tur, finne ein gangfart som passar for alle, ein god stad å rasta og ei påkledning som kjennest behageleg.
- I klassen er vi ulike med tanke på fysisk form, erfaring med å gå på tur, skotøy, klede og utstyr. Korleis kan vi passe på at alle får ein fin tur med utfordringar som passar for sitt nivå?
- Vi et niste og oppsummerer dagen før vi går tilbake til hytta og reiser heim.
Alle tek med
- dagstursekk
- klede for éin dag ute
- skift
- sovepose/lakenpose
- sitjeunderlag, termos og to matpakkar
- fotoapparat eller telefon som kan ta bilete
- annan mat etter avtale med læraren
Læraren sørger for
- kart og kompass
- utskrift av vêrmeldinga for dagen
- flora
- mat til felles kveldsmåltid (alle deler på utgiftene)
Etter denne todagarsturen kan du svare på desse oppgåvene:
Om området du er i:
- Kor høgt over havet ligg området du er på tur i? (Oppgi ca. lågaste og høgaste punkt.)
- Ligg denne staden ved kysten eller inne i landet?
- Kva fylke er du i no?
- Kva heiter dalføret du har reist gjennom for å kome opp til denne hytta?
- Naturen har verdi i seg sjølv, og vi menneske bruker naturen på ulike måtar. Kva blir området rundt deg brukt til av menneske gjennom året?
Om plantar:
- Kva treslag finn du rundt hytta?
- Dersom du hadde planta eit appelsintre ved denne hytta, ville det vekse opp og bere appelsinar? Kvifor? Kvifor ikkje?
- Bruk telefonen eller eit kamera til å ta minst to foto av kvar tretype/plantetype (vis tydeleg både blad og veksemåte): bjørk, gran, furu, einer, rogn, dvergbjørk, vier.
- Kva typar bær finn du i området? Ta foto av blåbærlyng, molteblad, tyttebærlyng.
- Bestem to grasartar i området og ta foto av dei.
- Kva planteslag i dette området er viktige som beiteplanter for sau?
- Ta foto av ei myr. Kva er ei myr? Kvifor blir det danna myrar?
Om dyr:
- Kva ville dyr trur du lever i dette området?
- Kvifor er det lite sannsynleg at du vil møte på ein tiger på turen i dag?
- Kan du sjå spor etter husdyr i området? Kva spor frå kva dyr?
Om kart og kompass:
- Kvar er nord i forhold til der du er akkurat no?
- Kvar er nord på kartet?
- Kva fortel målestokken på eit kart oss?
- Kva er målestokken på kartet du bruker i dag?
- Bruk kartet til å planlegge ein totimars tur. Gå ut frå at du kjem til å gå med ein fart på tre kilometer i timen (som er ganske vanleg fart når vi går i terrenget).
- Ein venn spør dykk kvar han skal gå dersom han vil gå ein dagstur på fire–sju timar med utgangspunkt i hytta de er på, og der eit av formåla med turen er å kome opp på ei høgde eller ein topp og få god utsikt. Bruk kartet til å finne fram til eit godt turforslag.
- Ta ut kompasskurs frå hytta du er på, til ein plass i nærleiken (du vel sjølv kvar). Hjelp kvarandre og sørg for at alle i gruppa har prøvd å ta ut minst éin kompasskurs.
Om allemannsretten:
- Kva er forskjellen på innmark og utmark?
- Har vi lov til å gå til fots der vi vil i utmarka?
- Kan vi fritt plukke blåbær i utmarka?
- Kan vi slå opp telt der vi vil – og ha det ståande så lenge vi vil?
- Kva omsyn må vi ta dersom vi ønsker å fyre opp bål i skogen eller på fjellet?
Om vêr og påkledning:
- Korleis vil du skildre vêret i dag? Få med opplysningar om temperatur (sjekk gjerne termometeret på hytta), vind (styrke og retning), skydekke og nedbør.
- Kva seier vêrmeldinga om vêret der du er i dag?
- Stemmer det du observerer, med det vêret vêrmeldinga sa det skulle bli?
- Kva hadde du på deg då du gjekk på tur? Var det passeleg varmt, eller ville du ha endra på noko?
- Kva hadde du på deg da du sat stille og hadde pause? Var det passeleg varmt, eller ville du ha forandra på noko?
- Kva hadde du på føtene? Fungerte fottøyet ditt godt i det terrenget og på den turen du har gått i dag? Heldt du deg tørr på beina? Var skoa behagelege? Ville du ha valt dei same skoa dersom du skulle gått ein dobbelt så lang tur?
Vurdering:
Last ned skjemaet: "Eigenvurdering i naturbasert aktivitet: Todagars hausttur" og gjer eigenvurdering.
Filer
Læraren og klassen avtaler eventuell vurdering med karakter.