Fersk fisk, lever og rogn
Skreimølje er ein tradisjonsrik rett som har vore ein del av norsk matkultur i lang tid. Den tradisjonelle måten å lage retten på er å skjere skiver frå rund fisk og la skivene trekke i godt salta vatn, gjerne med litt eddik i. Mange pakkar inn rogna i matpapir eller plastfolie før ho blir trekt varsamt i lettsalta vatn. Levra blir reinsa og blir kokt i ein eigen kjel, saman med eddik, salt, pepar og gjerne lauk og laurbærblad.
Retten blir servert med kokt potet og ofte gulrot i skiver. Det er òg vanleg å servere med litt smelta smør eller annan smørsaus, som sandefjordsmør. Nokon bruker laken frå levra som sjy. Frå gammalt av vart det servert flatbrød til, og det er òg vanleg i dag. Mange stader har det òg vore vanleg å servere fiskesuppe til denne retten.
Skreimølje er eit godt døme på korleis ein tradisjonelt la vekt på å utnytte alle delar av fisken, òg såkalla biprodukt som lever og rogn. Når torsken vart sløgd, vart innmaten teken ut og lever og rogn tekne vare på. Dei vart då kokte og serverte saman med den ferske fisken eller utnytta i andre rettar. Rogna vart mellom anna brukt til kaviar, og levra vart kokt til tran, slik det òg blir gjort den dag i dag.
Kor berekraftig synest du eit måltid med skreimølje er, med tanke på både økonomi, miljø og sosial berekraft? Diskuter gjerne med ein medelev.
Skreimølje er eit måltid med lange tradisjonar. Kor viktig meiner du det er at vi tek vare på dei gamle mattradisjonane våre?
