Tørrfisk

Tørrfisk er usalta fisk av torsk eller skrei som blir hengd ute på hjell og tørkar naturleg av sol og vind. Fisk kan hengast som heil fisk som er sperra (sett saman) to og to ved hjelp av sperregarn, eller som rotskjering. Rotskjering vil seie at fisken blir splitta og ryggbeinet kappa av omtrent tre ledd bak gattet.

Lofoten har gunstige vind- og temperaturforhold, og avhengig av vêrforholda tek det frå tre til fem månader før fisken er tørr. Under tørkinga blir vassaktiviteten så låg at bakteriane ikkje lenger kan leve og formeire seg, og tørking er ein gammal konserveringsmetode som gjer at fisken er haldbar i årevis.

Tørrfisken kan vatnast ut og brukast i ulike rettar. Tradisjonelt er han gjerne dampa eller trekt i vatn og servert med gulrotstuing, bacon og kokt potet. I dag er det vanleg å lage han til på mange fleire måtar: Han kan steikast, bakast i omn, grillast, brukast i lasagne, i pasta, gryterettar, supper, salatar og mykje meir. Det er berre fantasien som set grenser.

Vi kan òg nyte tørrfisken naturell som snacks, utan å vatne han ut først. Då blir han gjerne banka med ein hammar eller baksida av ei øks, slik at kjøttet kan rivast av i små bitar. Det er i dag fleire produsentar som lagar snacksprodukt av tørrfisk med ulike krydder og smakar.

Tørrfisk er òg utgangspunktet for å lage lutefisk. Tørrfisken blir bløytt og tilsett lut, før han så blir vatna ut igjen.

Boknefisk er ein annan variant av tørrfisk. Då tørkar fisken berre delvis, og han får dermed ein eigen karakteristisk smak.

Tørrfisk frå Lofoten er eit unikt og særeige produkt som i 2007 fekk verna geografisk nemning i Noreg. I 2014 fekk han tilsvarande vernet i EU. Beskytta nemningar er ei offentleg merkeordning som sikre at forbrukaren får påliteleg informasjon om opphavet, tradisjonen og dei særeigne kvalitetane til produktet.