Kvifor gjer me budsjettkontroll?
Det er mange fordelar med å starte med budsjettkontrollen så fort som mogleg på nyåret. Viss ein aktivitet gir dårlegare inntekter enn forventa, kan vi raskt setje inn tiltak for å forbetre inntektene. På same måte kan det vise seg at nokre av kostnadene har auka utover det som er budsjettert. Då må vi stramme inn på forbruket.
I dømet ser du budsjett- og rekneskapstal for eit lite hotell med 25 rom i Nord-Noreg.
Alle tala er gitte i tusen kroner.
Kalkulasjon | Budsjett i kr | Regnskap i kr | Avvik i kr | Avvik i % |
|---|---|---|---|---|
Salsinntekter: | ||||
Overnatting | 2 500 | 2 700 | 200 | 8,0 |
Matservering | 900 | 920 | 20 | 2,2 |
Nordlyssafari | 3 200 | 3 400 | 200 | 6,3 |
Sal av effektar | 230 | 200 | - 30 | - 13,0 |
Sum inntekter | 6 830 | 7 220 | 390 | 5,7 |
Variable kostnader: | ||||
Overnatting | 400 | 435 | -35 | -8,8 |
Matservering | 300 | 320 | -20 | -6,7 |
Nordlyssafari | 1 500 | 1 700 | -200 | -13,3 |
Effektar | 55 | 48 | 7 | 12,8 |
Sum variable kostnader | 2 255 | 2 503 | -248 | -11 |
Bruttoforteneste | 4 575 | 4 717 | 142 | 3,1 |
Faste kostnader: | ||||
Løn | 2 600 | 2 650 | -50 | -1,9 |
Husleige | 1 000 | 1 000 | 0 | 0 |
Andre administrasjonskostnader | 500 | 565 | -65 | -13 |
Rentekostnader | 200 | 210 | -10 | -5 |
Sum faste kostnader | 4 300 | 4 425 | -125 | -2,9 |
Resultat før skatt | 275 | 292 | 17 | 6,2 |
Skatt | 60,5 | 64,2 | -3,7 | -6,2 |
Årsresultat | 214,5 | 228 | 13,3 | 6,2 |
Kommentar til budsjettkontrollen
Generelt har det vore eit godt år for bedrifta. Vêret har vore godt, og talet på turistar til området har vore tilfredsstillande. Inntektene har derfor vore over budsjett for kvar av aktivitetane bortsett frå for sal av effektar. Totalt var inntektene 390 000 kroner over budsjett, eller 5,7 prosent. (Legg merke til at vi reknar avviket i prosent av budsjettet.)
Det er typisk at ein ofte ikkje har same kontroll over kostnadene i ein situasjon der aktivitetane aukar. Dei variable kostnadene auka meir enn inntektene, nemleg med 11 prosent.
Ein nærare analyse viser at kostnadssvikten var mest knytt til nordlyssafarien. Dette kom av at ekteparet som driv føretaket, ikkje bidrog i like stor grad som sjåførar for snøskuterane. Den auka aktiviteten kravde nemleg at dei måtte gjere ein større innsats knytt til overnatting, matservering og kontorarbeid. Kostnadene for leige av sjåførar auka relativt sett mykje. Men sidan bruttofortenesta samla auka med 142 000 kroner, var dei fornøgde.
Dei faste kostnadene auka òg ein del over budsjett. Den totale auken var på 125 000 kroner, eller 2,9 prosent. Overskotet etter skatt blei på 228 000 kroner mot 214 500 kroner i budsjettet.
Ekteparet var fornøgde med dette, sjølv om dei innser at ei strammare styring sannsynlegvis kunne gitt dei eit større overskot.