Hopp til innhald
Fagartikkel

Soptsesh aalkoe-almetji bïjre

Analyseredh filmem Rebel maam Elle-Máijá Tailfeather dorjeme.

Veeljh aktem aalkoe-almetjem man bïjre sïjhth lïeredh. Guktie jielieminie? Mah gæmhpoe-aamhtsh utnieh, jïh mah gærjah jïh filmh dorjesovveme dej bïjre?

Filme Rabbit Proof Fence (2002), dehtie australijen filme-regissööreste Philip Noyce, lea golme aboriginere-nïejti bïjre Australijesne mah sov fuelhkeste sualasuvvieh 1930-låhkoen. Nïejth vaaltasuvvieh australijen åejvieladtjijste jïh bïejesuvvieh aktene anstaltesne juktie lïeredh tjïelke australijerinie sjïdtedh. Daate lij mij akt mij sjugniehtovvi joekoen gellie aboriginere-maanajgujmie eevre 1970-låhkoen raajan. Filme lea dehtie gærjeste Follow the rabbit-proof fence, maam Doris Pilkington Garimara lea tjaaleme.

Rabbit Proof Fence, Whale Rider, En gang var vi krigere (Once Were Warriors) jïh Saemien vïrre (Sameblod) leah filmh mah joekehtslaakan jïh joekehts perspektijvine, buerkiestieh guktie aalkoe-almetjh jielieh, jïh guktie dah leah gymhpeme juktie sijjen gïelem, sijjen laante-dajvide jïh sijjen aerpie-vuekien jielede-vuekiem utniehtidh.

Laavenjassh

Soptsesh aalkoe-almetji bïjre

Veeljh aktem aalkoe-almetjem maam sïjhth goerehtidh. Vuesiehtiemmien gaavhtan, aboriginerh Australijeste, inuihth Kalaallit Nunaateste/Kruanalaanteste, maorijh New Zeelaanteste jallh aktem aalkoe-almetjem Amerijhkeste.

  1. Guktie jielieminie?
  2. Mah dej vihkielommes gæmhpoe-aamhtsh?
  3. Mah filmh jïh gærjah dej bïjre dorjesovveme? Man bïjre filmh jïh gærjah?
  4. Dah jïjtjh filmide/gærjide dorjeme jallh naan jeatjebh? Guktie vïenhth daate aalkoealmetje-dåehkie jielieminie gosse 30 jaepieh vaaseme?

Baakoeh

Saemien

Daaroen

åejvieladtjh

myndigheter

gæmhpoe-aamhtsh

kampsaker