Olympiske ideal og propaganda
Filmen Olympia (1938) av Leni Riefenstahl blir omtalt som eit teknisk og estetisk meisterverk. Den blir sett på som eit av høgdepunkta i karrieren hennar. Olympia er ein dokumentarfilm som skildrar dei olympiske leikane i Berlin i 1936. Filmen består av to delar: «Fest for folka» og «Fest for venleiken». I denne filmen tar Riefenstahl i bruk nye filmteknikkar for å dokumenterer sportslege hendingar, men filmen blir også omtalt som eit estetisk meisterverk.
Sjå klippet frå filmen Wonderful Horrible Life of Leni Riefenstahl der den tyske filmkunstnaren fortel om arbeidet med filmen Olympia – Fest der Völker (1938).
- Kva for hendingar er det filmen skildrar?
- Kven var oppdragsgjevar for denne filmen?
- I intervjuet seier Riefenstahl at ho henta inspirasjon frå antikken. Kva kjenneteikna denne historiske perioden?
Studer dei to stillbileta frå olympiafilmen til Riefenstahl. Klikk på bileta for å sjå dei i større versjon.
- Kva felles kjenneteikn finn du for personane som er framstilte på desse bileta?
- Gjer greie for kameravinkelen. Kva for effekt oppnår Riefenstahl når ho brukar ein slik kameravinkel?
- Kva for føremål hadde Riefenstahls når ho valde å framstille idrettsutøvarar på denne måten?
Samanlikn plakatane:
- Korleis vil du beskrive menneskesynet som kjem til uttrykk i desse sju plakatane?
- På kva måte speglar dei att tidsepoken og samfunnet dei er blitt til i?
Menneskesyn: ei oppfatning av kva for unike eigenskapar det er som gir mennesket verd som menneske.
Forfattaren Nordahl Grieg skreiv dette diktet etter OL i Berlin i 1936:
Sprinteren
Niggeren Owens sprinter,
germanerne stuper sprengt.
Det blonde Stadion undres,
og Føreren mørkner strengt.
Men tenk da med trøst på alle
jødiske kvinner og menn
som sprang for livet i gaten
dem nådde dere igjen.
Spørsmål til diktet
- Kva for konkret historisk hending er dette diktet ein kommentar til?
- Ordet «nigger» er bannlyst frå det norske språket i dag. Kvifor trur du Grieg brukar nettopp denne nemninga i diktet sitt?
- Kva meiner han med «den blonde stadion»?
- Kva er det viktigaste verkemiddelet i dette diktet?
- Kva er bodskapen i diktet til Nordahl Grieg?
- Kor døde Nordahl Greig?
Kjelde
Diktet «Sprinteren» av Nordahl Grieg frå 1936 er trykt i boka Samlede dikt (Gyldendahl 1950).
Diktet finn du på s. 134 i den digitale utgåva i Nasjonalbiblioteket:
Samanlikn bileta frå sigersseremonien i OL i Berlin i 1936 med eit tilsvarende bilete frå OL i Mexico i 1968.
- Kva har desse to bileta felles?
- Bileta viser personar som helsar på ein spesiell måte. Forklar den politiske tydinga av desse gestane. Søk på Internett etter svaret på dette spørsmålet.
Drøft påstanden: "Olympiske leikar blir misbrukte som ein arena for propaganda."
Underbygg argumentasjonen din med eksempel.