Nyheitsjournalistikk

Nyheiter er informasjon om noko som nettopp har hendt eller nettopp har blitt kjent. Nyheiter er dermed ferskvare som raskt går ut på dato. Gårsdagens nyheiter er dårleg stoff.

Media konkurrerer om å vere først ute med ei nyheit. Stemninga i ein nyheitsredaksjon er derfor hektisk. Radioprogram, TV-program og nettaviser sender først ut korte nyheitsbulletinar eller nyheitsmeldingar, som seinare blir utvida med fleire detaljar, og etter kvart òg med bakgrunnsstoff som kan forklare det som har skjedd.

Ein nyheitsredaksjonen består av journalistar, vaktsjef, fotografar og dei som redigerer nyheitssaker på desken. Redaksjonen er vanlegvis leidd av ein nyheitsredaktør. Det er redaktøren som er ansvarleg for det som går på lufta eller i trykken.

Vaktsjefen jobbar tett saman med redaktørane med å bestemme kva for nokre saker redaksjonen skal jobbe med, ut frå korleis dagens nyheitsbilete ser ut. Han eller ho fordeler arbeidet mellom dei journalistane og fotografane som er på jobb.

Det er nyheitsjournalisten som er ansvarleg for sjølve nyheitsforteljinga. Journalisten les seg opp på saker, oppsøkjer hendingar og snakkar med ulike kjelder. I etterkant gir journalisten nyheitsforteljinga ei form som gjer ho interessant for mottakarane.

Dei store mediehusa har korrespondentar rundt om i landet, og nokre òg i utlandet, som raskt kan reise dit hendingar finn stad, og rapportere direkte ut frå det dei sjølv ser og høyrer.

I videoklippet nedanfor frå NRK Skole rapporterer korrespondent Sigurd Falkenberg Mikkelsen direkte frå konfrontasjonane på Taksimplassen i Istanbul den 3. juni 2013. Mange folk har samla seg på plassen og bygd barrikadar som ein protest mot president Erdoğans innskrenking av ytringsfridommen i Tyrkia.

Mindre mediehus må nøye seg med å gi att meldingar frå nyheitsbyrå. Norsk Telegrambyrå (NTB) er det leiande nyheitsbyrået i Noreg. Men norske medium abonnerer òg på nyheiter frå internasjonale nyheitsbyrå, som britiske Reuters og amerikanske Associated Press.

Nyheitsmeldingar er refererande journalistikk. Journalisten fortel kva som har skjedd, kvar det skjedde, og kven som har vore involvert i det som skjedde.

Men dersom saka er stor nok, vil journalisten i neste omgang hente inn reaksjonar på det som har skjedd, frå augnevitne og ansvarlege styresmakter, kanskje i form av ein reportasje, og prøve å setje det som skjedde, inn i ein samanheng som gir hendinga ei meir allmenn betydning.

Sensasjonelt og konfliktdrive innhald

Det fleste nyheiter handlar om sensasjonelle hendingar eller konfliktar mellom personar, institusjonar og statar. Jo sterkare konflikt, dess høgare nyheitsverdi. Og jo meir sensasjonell ei sak er, dess fleire klikk får saka. Derfor forsvinn ofte viktige saker der dei fleste er einige, i nyheitsflaumen. Det same skjer med kvardagshendingar som gjeld mange av oss. Slike saker er rett og slett for trivielle til å få merksemd.

Konfliktar gjer nyheiter interessante, men ikkje for alle. Kanskje du er ein av dei som føler at nyheiter berre handlar om krig og elende? Då er du ikkje åleine. I bacheloroppgåva Håpløse nyheter? – En analyse av unge voksnes møte med konstruktiv nyhetsjournalistikk i NRK (2020) undersøkjer Nora Kirkvold Sæter korleis konfliktorientering og negative framstillingar kan føre til at fleire unge bevisst unngår å følgje med på nyheitene.

Det er viktig å få kunnskap om dramatiske hendingar og dei store konfliktane i samfunnet. Men covid-19-pandemien har lært oss at i vanskelege tider treng menneske òg nyheiter som handlar om løysingar og håp.