Presens og preteritum

Laust samansette verb består av eit prefiks (ei forstaving) og eit verb. I laust samansette verb ligg trykket alltid på prefikset, aldri på sjølve verbet:

• Du musst aufwachen.

• Ich komme mit.

Les dei laust samansette verba nedanfor høgt og legg trykket på forstavingane:

1. abfahren

2. anfangen

3. aufstehen

4. auspacken

5. einschlafen

6. hinfahren

7. losgehen

8. mitkommen

9. wegschmeißen

10. zumachen

Infinitivsforma av laust samansette verb skriv vi alltid som eitt ord i tysk:

• Er muss aufstehen. Han må stå opp.

• Ich darf mitkommen. Eg får lov til å bli med.

Dersom infinitivsmerket er med, står det mellom prefikset og verbet:

• Ich hasse es, früh aufzustehen. Eg hatar å stå opp tidleg.

• Er versucht einzuschlafen. Han prøver å sovne.

Heilsetningar

I forteljande setningar og spørjesetningar skriv vi laust samansette verb som to ord. Prefikset står heilt til slutt:

• Die Schule fängt um neun Uhr an. Skulen byrjar klokka ni.

• Kommst du morgen mit? Blir du med i morgon?

• Rufst du mich später an? Ringer du meg seinare?

• Er fuhr wieder los. Han drog av garde igjen.

• Wann fing die Vorstellung an? Når byrja framsyninga?

Leddsetningar

I leddsetningar skriv vi laust samansette verb som eitt ord. Verbet står heilt til slutt i leddsetninga:

• Sie sagt, dass die Schule um neun Uhr anfängt. Ho seier at ...

• Er fragt, ob du morgen mitkommst. Han spør om ...

• Lea wollte wissen, wann die Vorstellung anfing. Lea ville vite når ...

Hugs at prefikset skal stå sist i setninga. Bruk i-knappane dersom du treng hjelp til å bøye dei sterke verba rett.