Hopp til innhold

Fagstoff

Soptsese vuesiehtimmie

Raerieh guktie maahtah soptsesem lohkedh jïh analyseradidh. Kaanne sïjhth jïjtje soptsestem aaj soptsestidh jallh tjaeledh?
Riepie guarjesje daelvege. Guvvie.
Åpne bilde i et nytt vindu

Teekste

Gosse datne edtjh soptesem tjaeledh dellie tjoerh dam golme boelhkine juekedh. Naemhtie maahtah ussjedidh:

Teeksten aalkoe buerkeste:

  • Gusnie heannede
  • Gïe meatan

Teeksten åejvie-boelhkesne:

  • Tjaelije soptseste mij heannede

Teeksten galhkuve buerkeste:

  • Guktie sjædta

Soptsesem tjaeledh

Åvtelen aalkah tjaeledh, tjoerh teekstem soejkesjidh:

  • Mij lea soptsesen ov-vaantoe?
  • Mah almetjh råakebe?
  • Gusnie libie?

Gosse tjaelieminie

Gosse datne teekstem tjaelieminie tjoerh ussjedidh, man varke jïh tjarke soptsesem soptsesth. Åenehks raajesigujmie dellie soptsese varkebe jåhta. Guhkebe raajesigujmie, mah byjresem jallh almetjidie buerkiestieh, dellie soptsese ij dan varke juhtieh. Jis soptsese sööjmes jåhta, dellie teekste ov-rovne sjædta. Men jis soptsese varke jåhta, dellie kaanne gïervebe sjædta dam guarkedh.

Mænngan tjaaleme

Mænngan datne teekstem tjaaleme, dellie tjoerh naan tsiehkieh gïehtjedidh:

  • Daate iktemierien teekste?
  • Guktie soptsesen boelhkh leah ektiedamme? Teeksten aalkoe, åejvieboelhke jïh galhkuve?
  • Guktie soptsese gieltegåbpoe sjædta?

Datne lohkijem teekstese böörh

Aalkovisnie mijjen göökte ulmieh:

  1. Mijjieh tjoerebe teekstem aelkedh guktie lohkije sæjhta vielie lohkedh.
  2. Mijjieh tjoerebe tsiehkiem åehpiedehtedh.

Vuesiehtimmie:

“Riepie lij ikth sualadamme naa jïjnjh bovtsh. Doh jeatjah juvrh lin viehkiehtamme leekeme. Jïh dle krovhten dle tseegkin.”

Mijjieh lohkebe riepie lea bovtsh sualadamme jïh dah jeatjah juvrh dejtie leekin. Dellie aelkebe ussjedidh mij vielie heannede?

Ov-vaantoem åehpiedehtedh

Dellie edtjebe dah persovnh soptsesisnie åehpiedehtedh. Daesnie tjaelije tjuara soptsestidh dan jïjnje guktie lohkije soptsesem guarkoe. Daate boelhke ij daarpesjh dan gieltegs årrodh.

Vuesiehtimmie:

“Gosse dïhte bearkoe lij dle doelteme, dle dïhte riepie vaadtsa akten sporjehke deavan nïlle jïh dle gylje: “Dle maa manne vuajnam almetjh röövrigujmie jïh saejhtiejgujmie jis båetieh! » Gaajhkh juvrh dan bïllijin, hajkelin varke edtjin tjïekedidh. Njåemele jïh tjetskie hajkejigan akten krovhten nualan tjïekedigan."

Naemhtie riepie ussjede, dïhte sæjhta dah jeatjah juvrh edtjieh daebpede vuelkedh. Riepie sæjhta dejtie beltedh.

Vielie bïevnesh ov-vaantoen bïjre

Daennie boelhkesne edtjh vielie ov-vaantoen jallh heannadimmiej bïjre tjaeledh. Daesnie maahtah tjuvtjiedidh mïsse edtja båetedh, men aellieh fer jïjnjem tjaelieh.

"Numhtie dle tjïrrelgöötin dah altese bieljie-gietjieh. Jïh numhtie die leah dah tjeehpes daan biejjien aaj guktie åvtetje biejjieh. Dïhte tjetskie dïhte golh båelti dam altese siejpie-gietjiem aaj. Jïh numhtie die lea dïhte aaj tjeehpes.”

Daesnie soptsestæjja buerkeste guktie tjetskien bieljie-gietjieh jïh siejpie-gietjie tjeehpes sjïdtin. Saemien soptsesi gellien aejkien eatnemen jïh juvri bïjre.

Soptsesem galhkedh

Minngemes dellie gaajhkh bïevnesh båetieh jïh soptsestæjja soptseste guktie sjædta:

“Jïh dïhte riepie! Dïhte golh gaajhke bearkoem oktegh bårreli."

Baakoeh

Saemien

Daaroen

man varke

tempo

man tjarke

intensitet

iktemierien teekste

sammenhengende tekst

Relatert innhold

Daennie sæjrosne åadtjoeh haarjanidh jïh daejredh man jïjnje datne soptsesen bïjre daajrah.

CC BY-SASkrevet av Helen Blind Brandsfjell.
Sist faglig oppdatert 09.02.2022

Læringsressurser

Episke teeksth