Njuike sisdollui
Hárjehus

Saajve-jaevresne gööledh

Göökte saemieh vöölkigan juktie Saajve-jaevresne gööledh. Mij deahpadi? Guktie dåemiedidh juktie guelieh åadtjodh desnie?

Daelie lïerh

Saemien soptsesem goltelidh jïh lohkedh

  • guhkebem tekstem guarkedh

  • saajve-jaevrien bïjre åahpanidh

  • dïjren bïjre ussjedidh jïh soptsestidh

Goltelh soptsesem!

Saajve-jaevresne gööleminie, Ejva-Krihke Jonassen låhka

0:00
-0:00
Jietna: Kirsti Birkeland, Fylkesbiblioteket i Nord-Trøndelag fylkeskommune / CC BY-NC-SA 4.0
Baakoeh
aerviedidh
anta, forstå
alvas
svær
biestedh I
miste, slippe
buajtehks, buajhtehke
fet
buektiehtidh
klare, greie
båarasommes
eldst
baajedh IV
la, tillate; la være
dallatjinie
straks, med én gang
dïeves
full
fiejlie
feil
gaedtie
strand
gaegniedidh
duge; makte, klare
gidtjh
nemlig, sikkert
giesedh I
trekke, dra
guktemes laakan
på hvilken som helst måte
gåaroes
tom
gååvnesidh
finnes
hajkedh IV
springe, løpe
haajpanidh
forsvinne
ikth
én gang
lahkaskovvedh IV
lykkes, ha hell
luejhtedh I
slippe løs, slippe ut
luhpiehtidh
love; samtykke
miste
ved et uhell, uten vilje
maajetjh
heldigvis
nuehtie
not
nööremes
yngst
nåhtadidh
nytte
ojhte
nettopp, jo visst
orrijidh
slutte
sjeavodh
stille, tyst
steeredh VI
holde, holde fast
saajve-jaevrie
hellig sjø der underjordiske holder til
saalehte
fangst
tjihtedidh
trenge seg fram
tjoemehtidh
be om
vaenie
lite, knapt
vaerhpiedidh
kaste not
viermie
garn
vïevtjije
sprellende
voejhkelidh
prøve, ta fatt
vååjnedh V
synes, se ut som
öövre
aldeles

Lohkh soptsesem!

Saajve-jaevresne gööleminie

Ikth ligan göökte saemieh gïeh vaaran vöölkigan edtjigan nuehtine gööledh. Akte lij båeries dïhte mubpie noere. Goh dan jaevrien gåajkoe böötigan dellie eelkigan gööledh. Vaenieh guelieh åadtjoejigan, guktie latjkajigan edtjigan orrijidh jïh gåatan vuelkedh. Dle dïhte båarasommes jeehti:

– Manne jaevriem daajram gusnie leah jïjnjh guelieh, stoerre buajtehke. Dïhte gidtjh dïhte, ij desnie nåhtedh guelieh åadtjodh jis ij buektehth sjeavodh årrodh. Juktie dïhte lea saajve-jaevrie.

– Baejien dahkoe vaedtsedh, dïhte nööremes saemie jeehti.
– Nov manne maahtam sjeavodh årrodh.

Nimhtie dellie dan saajve-jaevrien gåajkoe vöölkigan. Ojhte nuehtiem jaavran vaerhpiedigan jïh gaadtan geesigan. Nuehtie lij dïeves vïevtjije guelijste. Dellie dïhte nööremes ussjedi: Eah daah guelieh maehtieh olkese tjihtedidh. Eah daennie viermesne fiejlieh gååvnesh.

Jïh dellie ojhte baakoem miste lööjhti. Idtji buektehth sjeavodh årrodh. Dallatjinie lij nuehtie öövre gåaroes, idtji vielie guelie vååjnh. Dellie dïhte båarasommes saemie jeehti:

– Ij monnese daesnie nåhtedh gööledh. Aerviedim idtji datne buektehth sjeavodh årrodh.

– Baejien ikth vielie voejhkelidh, dïhte mubpie jeehti, - nov edtjem daan aejkien gaegniedidh.

Dellie vihth nuehtiem jaavran vaerhpiedigan. Jïh dellie gaadtan geesigan. Gosse nuehtiem gaadtan geaseme, dellie vööjnigan nuehtie tjaebpies guelijste dïeves. Dillie vihth ussjedi:

– Eah edtjh daelie guktemes laakan olkese luajhtasovvedh.

Jïh dam aaj jeehti. Dallatjinie lin gaajhkh guelieh haajpanamme. Idtjigan maam åadtjoeh. Dillie dïhte båeries saemie jeehti:

– Buerebe gåatan vaedtsien. Ij monnese daesnie lahkaskovvh guelieh åadtjodh, gosse ij daate mov voelpe buektehth sjeavodh årrodh.

Die dïhte nööremes ikth vielie tjoemehti jïh luhpiehti idtji edtjh satneste daelie vielie gïelem govledh.

– Aajja, jis datne sïjhth. Daelie leam lïereme!

Vihth nuehtiem jaavran vaerhpiedigan. Gaadtan aaj geesigan. Daelie lij aaj guelijste dïeves. Mahte lij baakoem biestieminie, dellie maajetjh buektiehti njaelmiem steeredh. Gosse nuehtiem gaadtan geaseme, dellie ojhte alvas saalehtem åadtjoejigan, jïh stoerre, buajtehks guelieh lin. Daelie dle båarasommes saemie jeehti:

– Dellie vuajnah. Gosse barre månnoeh limen sjeavodh, dellie jïjnjh guelieh åadtjoejimen.

Nimhtie lea saajve-jaevrine. Jis daesnie sæjhta gööledh, die tjuara sjeavodh årrodh.

Gyhtjelassh
  1. Gïeh mah ektesne gööleminie?

  2. Gusnie dah voestes-iereste gööligan?

  3. Mejnie dah gööligan?

  4. Mah guelieh voestes-iereste åadtjoejigan?

  5. Magkerem sjïere jaevriem dïhte båarasåbpoe daajra?

  6. Magkerh guelieh dennie jaevresne?

  7. Guktie dåemiedidh juktie guelieh desnie åadtjodh?

  8. Guktie voestes aejkien gåaradi goh voejhkeligan gööledh?

  9. Guktie mubpien jïh gåalmeden aejkien gåaradi?

  10. Magkere jaevrie lij, jïh guktie tjuara dåemiedidh juktie guelieh åadtjodh?

Mij saajve?

Saajve goh aelien faamoe såemies vaerine, baektine, jaevrine årroeminie.

Baakoeh
saajve
underjordisk vesen; hjelpeånd
aelien faamoe
underjordisk, åndelig hellig kraft

Ussjedh jïh soptsesth!

Mij soptsesen dïjre? Buerkesth!

Tjaelieh!

Tjaelieh iktedimmiem soptsesistie «Saajve-jaevresne gööleminie»!

Gaaltije

Birkeland, K. & Holm Bull, E. (2002). Staaloeh vienhtieh aske lea dålle. 25 åarjel-saemien heamturh. Cappelen.