Bestemmarord

Bestemmarord blir òg kalla determinativ. Dei er ord som høyrer saman med eit substantiv og som bestemmer dette substantivet nærmare.

Det finst fire typar determinativ eller bestemmarord: eigedomsord, peikeord, mengdeord og orda sjølv og eigen.

Eigedomsord fortel kven som eig ein ting: min, din, hans, hennar, vår, deira, deira, sin. Eit anna namn for eigedomsord er possessiv.

Eigedomsordet kan stå framfor eller etter substantivet. Vi bøyer det i kjønn og tal etter substantivet det står til: far min, boka mi, eplet mitt, bøkene mine.

Eigedomsordet sin viser vanlegvis tilbake til subjektet i same setning. Vi seier at sin har refleksiv funksjon.

Samanlikn setningane nedanfor:

• Anna kom køyrande i den nye bilen sin.
• Anna kom køyrande i den nye bilen hennar.

"Anna" er subjekt i begge setningane. I den første setninga er det Anna sjølv som eig bilen ho køyrer, medan det i den andre setninga er ei anna kvinne som er eig bilen.

Peikeord eller demonstrativ bruker vi for å peike ut noko(n). Til peikeorda høyrer denne, den, slik, sånn og same:

• Denne filmen må du berre sjå!
• Ei slik bok ønskjer eg meg.
• Den enklaste løysinga er ofte den beste.

Til mengdeorda reknar vi alle ord som viser ei mengde. Talet kan vere heilt nøyaktig og bestemt, eller det kan vere meir omtrentleg: tre billettar, alle barna, lite pengar, ein blyantspissar, nokre tankar.

• Grunntala
  Grunntala oppgir eit heilt nøyaktig tal: éin/éi/eitt, to, tre, fire og så vidare.
• Ubestemt artikkel
  Den ubestemde artikkelen ein/ei/eit er også eit mengdeord.
• Andre mengdeord
  Andre mengdeord oppgir eit meir omtrentleg tal: alle, få, nokon, nokre, mange, ingen med fleire.

Desse to orda blir rekna som ein eigen type bestemmarord. Dei har som oppgåve å forsterke subjektet:

• Ho gjorde like godt heile jobben sjølv.
• Han hadde eige hus.