Aalkoe-almetji dotkeme-vuekie lea gosse aalkoe-almetjen dotkijh jïjtsh aerpievuekien bïjre dotkoeh. Jis saemien raedteste ussjedibie dellie saemien dotkije saemien aerpievuekien maahtoem dotkoe, dan bïjre tjaala jïh dam åehpiedahta. Jïh naemhtie maahtoe nåhtose daaletjen siebriedahkesne båata.
Gaebpien Leena jïh Harald Gaski lægan tjaalegem Dåajmijes vuekie lea saemien vuekie tjaaleme.
1. laavenjasse
Lohkh boelhketjem maam aalka bijjie-baakojne Naan saemien estetihke lahtesh. Daate boelhke saemien daajhteme-daajroen bïjre.
- Mij lea tjaebpie dov mïelen mietie?
- Guktie Kristoffer Sjulsson buerkeste mij tjaebpie?
- Dov seamma mïele goh Kristoffer Sjulsson?
2. laavenjasse
Lohkh boelhketjem mij aalka baakoejgumie “Soptsestallemen vuekieh”
- Mij gïele-mïestere?
- Maam gïele-mïestere dorje?
- Tjaelieh naan vuesiehtimmiej bïjre gosse datne gïele-mïesterem råakeme jallh gosse datne jïjtje gïele-mïesterinie orreme.
- Mah funksjovnh gïele-mïestere saemien siebriedahkesne åtna?
3. laavenjasse
Lohkh boelhketjem bijjie-baakojne Dåajmijes vuekine laahtjeres årrodh.
Tjaelieh skaepiedihks tjaalegem gusnie goerehth “jïjtjemem jïh sinsitniem åahpanedtieh laahkoen jïh dajven muhteste”.
4. laavenjasse
Tjaalegisnie tjaaleme “Vååjnoe mijjien saemien gïeline raaktan vuastalimmiem dikotomijine kategoriseeredh, ibie utnieh gænnah mijjien gïeline naan bielie-öörnemen konjunksjovne enten (-eller)/either (-or).”
Tjaelieh ussjedihks tjaalegem guktie saemien gïele bigkeme jïh maam tjaalege saemien åssjaldahkevuekien bïjre soptseste. Datne edtjh tjaalegem dåastoejasse jïh åssjelasse sjïehtedidh.