Vilje og temperament

Opne bilete i eit nytt vindauge

CC BY-NC

Bilete: Maskot

Når dei vaksne set grenser for kva barna kan få lov til å gjere, må det vere på ein slik måte at barnet beheld sjølvrespekten. Vi må snakke til barna og fortelje dei kva vi synest dei bør gjere, og nokre gonger må vi berre avgjere kva som er lov. Dersom den vaksne ikkje føl med på aktiviteten til barna, kan det føre til at barnet skadar seg. Barnet må oppleve tryggleik og omsorg i grensene slik at det stoler på den vaksne.

Barn utviklar tidleg eigen vilje, og nokre gonger VIL barnet berre fordi det VIL - eller IKKJE VIL. "Eg vil ikkje kle på meg." eller "Eg vil ha sjoko på brødskiva."
Dette er døme som viser at barnet vil, men den vaksne veit at barnet må, eller at det ikkje er bra for barnet. Barn kan leggje seg ned og hyle og skrike heilt til dei ikkje lenger veit kva dei vil. I slike tilfelle er det viktig at du som vaksen møter barnet på ein tydeleg og bestemt måte med respekt for det barnet VIL. Den vaksne må gi barnet ein sjanse til å forstå kva det kan og ikkje kan.

Dette er eit døme på ein vaksen som godtek dei kjenslene som barnet har, men set grenser i forhold til viljen. Barnet kan ikkje avgjere om mor skal på jobb eller ikkje, men det kan bestemme og med hjelp ta kontroll over eigne kjensler. Barn protesterer for å markere at dei er sjølvstendige individ som treng å ta sjølvstendige val. Skal vi prøve å forstå Martin, kan framferda hans vere eit uttrykk for å seie ifrå om korleis han har det. Han vil bli sett og ha merksemd, omsorg og litt ekstra trøst.

• Barn testar grenser i alle aldrar. Det er vi vaksne som må avgjere kva barnet får lov til og ikkje.
• Barn treng trygge omgivnader slik at dei kan få testa ut grenser og lære seg sosiale spelereglar.
• Når vi skal setje grenser for barna, er det viktig at alle som er rundt barnet veit kva reglane er.
• Dette er viktig for deg som fagarbeidar å trene på.