Bakteriar og erkebakteriar

Opne bilete i eit nytt vindauge

CC BY-SA

Bilete: Junie Loftesnes, Thomas Bedin

Prokaryotane blir kjenneteikna ved at dei ikkje har ein cellekjerne som er avgrensa av ein membran. Prokaryotane omfattar domena

• bakteriar
• erkebakteriar

Prokaryotane i dei to domena skil seg like mykje frå kvarandre som frå eukaryotane. Vi finn likevel alle formene for metabolisme hos begge domena, både heterotrofe, autotrofe og kjemotrofe. I tillegg formeirar prokaryotane seg vanlegvis ukjønna ved deling.

Offentleg eige

Bilete: Eric Erbe

Bakteriar er mikroskopiske, eincella og prokaryote organismar.

• Dei fanst på jorda allereie for 3,5 milliardar år sidan.
• Dei kan leve enkeltvis, parvis eller i koloniar.
• Mange beveger seg ved hjelp av flagellar.
• Dei finst i all verdas habitat, også inni og på menneske.
• Mange forårsakar sjukdom, andre er livsnaudsynte.
• Dei er viktige i ulike kommersielle prosessar, som i næringsmiddelteknologi og bioteknologi.
• Dei gjer ein viktig jobb i naturen ved å gjere næringsstoff tilgjengelege etter nedbryting.

CC BY-NC

Bilete: Science Photo Library, NTB

Erkebakteriar er til liks med bakteriane mikroskopiske, eincella og prokaryote organismar.

• Dei liknar veldig på bakteriar når vi ser på dei i mikroskop, men både genetisk og biokjemisk skil dei seg frå bakteriane.
• Dei finst hovudsakleg der andre organismar ikkje klarer å leve (til dømes i vatn med svært høgt saltinnhald og i varme kjelder).
• Dei er oftast kjemotrofe.

• Nokon erkebakteriar omset hydrogengass og karbondioksid til metan (metanogene erkebakteriar). På denne måten er dei uavhengige av solinnstråling og livet på jordoverflata.