Fagartikkel
Novellam analyseradidh
Novella lea åenehks soptsese. Tjaelije nænnoste maam sæjhta mijjese soptsestidh jïh guktie edtja dam darjodh. Jis mijjieh novellam lïhkebe gïehtjetibie maehtebe analyseradidh jïh guarkedh maam tjaelije sæjhta mijjese soptsestidh.
Bilde: Nils P. Joma / CC BY-NC-SA 4.0
Daelie edtjebe vuartasjidh guktie darjobe gosse novellam analyseradidh.
- Lohkh tjaalegem. Vihkeles datne aalkah tjaalegem eensilaakan lohkedh. Maahtah naan vihkeles baakoeh tjaeledh gosse lohkh.
- Tjaelieh dov golme voestes åssjaldahkh tjaalegen bïjre.
- Manne vïenhtem daate novelle lij ...
- Im manne dam ... guarkah: Mij ... Mannasinie ...
- Mov mïelen mietie daate novelle lij ...bïjre ..., dan gaavhtan mïelem novellan teema lea ...
- Aelkieh tjaaleginie barkedh. Gosse edtjebe novelline barkedh, dellie tjoerebe voestes elliesvoetem gïehtjedidh. Mij heannede? Gïeh leah meatan? Tjaelieh daejtie öörnegasse:
a. voestes ...
b. dellie
c. ....
d. ....
e. minngemes ... - Mij lea tjaalegen motijve? Voejhkelh ussjedh tjaalege goh guvvie, maam vuajnah? Buerkesth dam.
- Soptsestimmie-vuekie. Gie lea soptsestæjja? Dïhte “manne” dellie soptsestæjja? Jis tjaelije buerkeste mij heannede, men ij leah meatan soptsesisnie dellie autorale soptsestæjja.
- Almetjidie buerkiestidh. Gosse edtjh almetjidie soptsesisnie buerkiestidh, dellie edtjh dovne sisnjelds- jïh ålkoe-jïjtsevoeti bïjre tjaeledh.
- Byjresem buerkiestidh. Dellie edtjh maam akt tjaeledh gusnie heannede jïh guktie desnie.
- Gusnie heannede?
- Mij jaepie-boelhkide?
- Gåessie dygnesne heannede?
- Byjrese aajmoe skaepede tjaalegisnie?
- Jis byjrese heannadimmiem/dahkoem jallh almetjidie tsavtsa?
- Komposisjovne. Gosse edtjh komposisjovnem novellesne lahtestidh, maahtah aelkedh novellam juekedh bielide öörnegisnie maam datne tuhtjh sjïehteles jïh nummerem dej baalte tjaeledh. Dan mænngan maahtah daejtie gyhtjelasside vaestiedidh:
- Guktie novella aalka?
- Maam referaaten tjïrrh soptseste?
- Maam sceenigujmie soptseste?
- Tjaatsestimmie, dellie tjaelije maam akt tjaala mah båetieh.
- Tjaelije maam akt tjaala mah aarebi heannadamme?
- Mij lea novellan teema? Datne jååhkesjh maam mubpene tsiehkesne tjeelih? Tjaalegen sisvege?
- Mujhtieh! Mujhtieh edtjh ahkedh tjaalegem tjaeledh.
| Saemien | Daaroen |
|---|---|
| ahkedh | sammenhengende |