Skoerhtjem veeljedh
Båatsoe-saemide daerpies nuhtegs bïenjem utnedh, dellie sagke giehpebe ryöjnesjidh. Jis ij naan bïenjem utnieh dellie tjarkebe barkedh. Vihkeles guktie edtja dam skoerhtjem veeljedh mij maahta hijven ryöjnesjimmie-bïenjine sjïdtedh. Viesterviellien Pöövle dan bïjre soptseste.
Goltelh Pöövlen tjoeje-fijlem: Guktie edtja veeljedh dam skoerhtjem mij maahta hijven ryöjnesjimmie-bïenjine sjïdtedh
Bïenjen-nommh
Skoerhtje sjïehteles nommem daarpesje. Muvhth bïenjen nommh veerbeste båetieh, goh Hajk, veerbeste hajkedh. Daate nomme hajkehks bïenjese sjeahta, ij muerhkies bïenjese. Gellie nommh adjektijvijste båetieh jïh guktie bïenje vååjnoe, goh Tjaahp mij lea tjeehpes bïenje. Ij daate nomme bïenjese sjïehth mij vyölkehke. Jeatjah jis nommh soptsestieh jeatjah mij sjïere dejnie bïenjine, goh Tjalm mij substantijveste tjelmie. Daagkeres bïenje guektiengïerts tjelmieh åtna, tjoevkes daarhvh gåabpegen tjelmien bijjielisnie.
Bïenjine soptsestidh
Bïenje dutnjien soptseste jïjtse vuekine. Vååjnoe tjelmijste gosse dutnjien vuartesje jïh siejpeste gosse fovresje. Jis bïenje maam akt vuajna jallh gåvla maam sååjtoe vaarege, dellie siejpine juelkie-gaskese. Gosse bælla jallh måarahtåvva, dellie snærra jallh håhta. Håhta aaj jis maam akt sjïere sæjhta dutnjien soptsestidh, men daate huhteme jeatjahlaakan.
Skoerhtje tjuara joe skoerhtje-baeleste saemien-gïelem lïeredh. Gïelem leara gosse aajhtere dejnie soptseste. Saemien-gïelesne aaj sjïere jiehtegh gosse bïenjem gohtjedh, gosse dam nihtedh jïh stilledh. Skoerhtjese aaj aelhkebe lïeredh gosse datne seamma aejkien gïetine vuesehth maam edtja darjodh.
Gosse edtjh bïenjem gohtjedh:
- Tjoh!
- Tjoh ... (bïenjen nomme)!
- Tjoh diekie!
- Båeth’ dle!
- Minngesne!
Gosse edtjh bïenjem nihtedh:
- Aassh!
- Aassh dohkoe!
Jis bïenje håhta jallh njyjhke, jïh datne sïjhth bïenje edtja dejnie orrijidh:
- Sjeavehth!
- Sjeavehth årroeh!
Jis bïenje mejnie gïehtele jallh maam akt dorje maam ij åadtjoeh:
- Baajh årrodh!
- Baajh dle årrodh!
Gosse edtjh bïenjem stilledh tjihkedidh jallh göörjedh:
- Tjihkedh!
- Göörjh!
- Aassh göörjh!
Gosse bïenje olkese sæjhta, dellie maahtah dam aaj gihtjedh jallh stilledh:
- Olkese?
- Olkese sïjhth?
- Olkese!
Jïh gosse bïenje edtjh gåatan vihth:
- Gåatan!
- Aassh gåatan!
Gosse edtjh beapmoem jallh tjaetsiem bïenjese vedtedh, dellie gihtjedh jïh bööredh:
- Beapmoeh sïjhth?
- Tjaetsiem sïjhth?
- Duelie!