Njuike sisdollui
Bagadus

Rabas ja stivrejuvvon (gitta) geahččaladdamat

Sihke rabas ja stivrejuvvon (gitta) geahččaladdamat leat dehálaččat luonddufágas. Stivrejuvvon geahččaladdamiin oaččut bagadusa mii čilge mii galgá dahkkot. Rabas geahččaladdamiin fertet ges ieš ráhkadit čuolmma, válljet metoda ja identifiseret variábeliid.
Golbma nieidda barget jargŋiin ja golgosiin laboratoriijas. Govva.
Govva: Tom Knudsen / CC BY-SA 4.0

Stivrejuvvon (gitta) geahččaladdamat

Golbma oahppi lábabeaŋkka guoras. Govva.
Praktihkalaš vásáhusat dagahit oahppama eambbo áigeguovdilin ja ulbmilažžan. Govva: Kristin Bøhle / CC BY-SA 4.0

Go čuovut bienalaš bagadusa das mii galgá dahkkot, de mii gohčodit dan stivrejuvvon dahje gitta geahččaladdan. Bagadusas lea maid listu diŋggain ja kemikálain mat dárbbašuvvojit geahččaladdamis.

Stivrejuvvon geahččaladdamat leat dávjá eambbo ráddjejuvvon, ja manná jođáneappot čađahit daid go rabas geahččaladdamiid. Dan dihte várra adnojit dávjjit.

Go čađahat geahččaladdama muhtin fáttá oktavuođas, soaittát fuomášit ahte praktihkalaš bargu dahká álkibun teoriija muitit ja ipmirdit.

Rabas geahččaladdan ja suokkardeapmi

Guokte oahppi dahtáid čoaggime gieddebarggus.
Bargovuohki ja áicamat fertejit duođaštuvvot nu dárkilit ahte earát sáhttet čađahit seamma geahččaladdama ja buohtastahttit dahje dárkkistit du bohtosiid. Govva: Kristin Bøhle / CC BY-NC-SA 4.0

Rabas geahččaladdamiin fertet ieš válljet metoda. Don hárjehalat čuolmma hábmet, hypotesa ráhkadit ja mearridit guđiid variábeliid rievdadat, guđiid bisuhat ja guđid guorahalat/mihtidat. Sáhttá leat vejolaš iešguđetlágan metodaid geavahit gávdnat vástádusaid dahje čovdosiid čulbmii.

Rabas geahččaladdamiid bargamis bohtet ávkin kreativitehta, kritihkalaš nákca ja dárkilis áicamat. Fertet maid aktiivvalaččat searvat bohtosiid, metodaid ja boastugálduid digaštallamii.

Rabas geahččaladdama bargovuohki sáhttá leat ná:

  1. Imaštallan: Máid mii imaštallat?
  2. Čuolbma: Máid mii háliidit gávnnahit?
  3. Hypotesa: Mii doaivut čuovvovačča dáhpáhuvvat go...

  4. Plánen - materiálat ja metoda:

    Mo mii iskat hypotesa geahččaladdamiiguin?
    Maidda sturrodagaide leat bohtosat sorjavaččat? (Dáid gohčodit variábeliin dahje paramehteriin.)
    Guđet sturrodagat galget rievddadit, guđiid mii mihtidit ja guđet fertejit bissuhuvvot?
    Makkár reaidduid mii dárbbašit?
    Mo galgá bargovuohki leat?
    Mo mii ákkastallat ahte min plána lea buorre?
    Makkár riskafáktorat gávdnojit?
    Mo gieđahallat bázahusaid?

  5. Geahččaladdama čađaheapmi - dataid čohkken:

    Čuovo geahččaladdama ráhkadusa.
    Gávdnojit go oahpes boasttugáldut?
    Čále bohtosiid, ja čále logga.

  6. Bohtosiid árvvoštallan:

    Man dohkálaččat leat bohtosat?
    Lea go dárbu buoridit metoda?

  7. Buoridit geahččaladdama ja ođđasit čađahit?

  8. Konklušuvdna:

    Dollet go bohtosat deaivása hypotesa ektui? Nannejuvvo go hypotesa, vai ferte go bálkestuvvot?

  9. Dokumentašuvdna ja gaskkusteapmi:

    Dokumentere iežat barggu luonddufágalaš raporttain. Geavat áinnas raportageneráhtora dahje dokumenterenreaiddu. Deavdde buot dieđuid ja vurke dokumeantta iežat dihtorii. Dasto sáhtát ráhkadit čuoggálisttuid, bidjat tabeallaid ja govaid mat leat oassin dokumentašuvnnas. Don sáhtát maiddái dokumenteret bargguidat filmmain man sáhtát bidjat raportii, ovdanbuktit mielohppiide, bidjat skuvlla ruovttusiidui, neahttaavisii dahje YouTubii.

Guoskevaš sisdoallu