Rijme jïh jievkehtimmie
Rijme lea seammalaakan gaaje jallh tjoeje aktene baakosne jallh gellie baakojne. Gosse mijjieh rijmebe dellie baakoeh nuhtjebe, mah seammalaakan minngiegietjiem utnieh, guktie tjelmie-elmie, raaste-laste. Gosse vierse-boelhke rijme-baakojne orreje aktene diktesne dellie mijjieh rijme-baakoem gietjie-rijmine gåhtjobe. Diktesne Daelvie tjaelije Svein Ole Granefjell gietjie-rijmem nuhtjeme.
Daelvie
Daelie lea daelvie jïh lopme båateme
Daelie lea daelvie jïh bovtsh jåhteme
Daelvie daelvie jïh biejjie lea vualkeme
Daelie lea daelvie
Gååvnese aaj akte såarhte rijme gusnie rijme-baakoeh seamma bokstaavine aelhkieh jieniebinie baakojne. Mijjieh dagkerem rijmem gåhtjobe allitterasjovne jïh diktesne Aellieh maaneme Martha Jåma allitterasjovnem nuhtjeme gosse tjaala:
- Guhkiem gaatoeh
Ella Holm Bull aaj alliterasjovnem nuhtjie diktesne Suehpeds-laantesne, gosse tjaala:
- Johkh, jaevrieh restedeminie
Reklaame-almetjh jïh journalisth lyjhkoeh dagkarinie rijmigujmie stååkedidh, men aaj tjaelijh jïh mijjieh jeatjebh. Gellie jiehtegh jïh dïejvesh gååvnesieh mah allitterasjovnh utnieh.
Vuesiehtimmieh:
- raejeste raajan
- biejjeste beajjan
- raasten rastah
- datne dån
- aelhkie-aelhkebe
Tjaelije Aasta Joma Granefjell allitterasjovnine stååkedamme daennie diktesne.
Golme garmeres govsh geajnosne.
Guvlieh gïeke goesesne. Gïeke gylje: “Geehtede gierkie gierkesne!”
Golme garmeres govsh gesniehtin, goetsedin guktie goesen-baahtsegh geajnose gahtjin.
Gosse mijjieh dikth tjaelebe jïh löövles jïh geehpes baakoe-lïhtsh nuhtjebe dellie daate vihties jievkehtimmie. Gellie dikth daaroen-gielesne leah daan maallen mietie tjaaleme.
Tjaelije Åse Klemetsson jievkehtimmiem jïh gietjie-rijmem nuhtjeme daennie vuesiehtimmesne:
Akte göökte tjelmieh.
Vuartesjh man tjaebpies elmie.
Golme, njieljie baernieh.
Dov naan saernieh?
Vïjhte, govhte hierkieh.
Daate stoerre gierkie.
Tjïjhtje, gaektsie goesh.
Uktsie, luhkie tjåejjieh.
Mov gåaroes åejjie.
Gosse mijjieh dikth lohkebe dellie mijjieh naan baakoeh jeatjahlaakan lohkebe enn mubpieh. Baakoej gaskem bodtetjh utnebe jïh naemhtie tjaalege/dikte jïjtse jievkehtimmiem åådtje. Gosse naemhtie lohkebe dellie mijjieh goltelæjjide voerkelibie.
Gosse dikth lohkebe dellie mijjieh dallah vueptiestibie jis rijme jallh jievkehtimmie diktesne. Luste goltelidh gosse gie akt rijmede jallh jievkehtimmiem nuhtjie. Saemien gïelesne aaj jievkehtimmie vihkele. Aelhkebe tjaalegem lohkedh jis dah raajesh jievkehtimmiem utnieh. Rijme jïh jievkehtimmie ektiedimmiem tjaalegisnie skaepiedieh gosse mijjieh gaajem nuhtjebe jallh maam akt mubpesth jiehtebe.
Saemien | Daaroen |
---|---|
rijme | rim |
rijmadidh | rime |
gietjie-rijme | enderim |
jievkehtimmie | rytme |
vihties jievkehtimmie | fast rytme |
ektiedimmie | sammenheng |
Guoskevaš sisdoallu
Man jïjnem måjhtah gïeleldh vierhkie-vierhtiej bïjre kontraste, mubpesth jiehtedh, rijme jïh viertiestimmie? Darjoeh laavenjasside.