Velferdsteknologi
Nokre eldre personar bur på sjukeheim fordi dei lir av kognitiv svikt. Viss dei bur heime åleine, er det fare for at dei kan gå seg vill. Mange av desse kan halde fram med å bu heime, dersom dei får ulike tenester frå kommunen som heimehjelp og ein tryggleiksalarm som kan spore dei viss dei er ute.
a) I Bergen har dei desse satsane i 2020. Tala er henta frå nettsidene til Bergen kommune:
Digital tryggleiksalarm pr månad | Pris i kroner |
|---|---|
Inntekt under 199 716 (2G) | 228 |
Inntekt over 199 716 (2G) | 310 |
Kor mykje må ein person som har ei inntekt på 250 000 kr i året, betale årleg for tryggleiksalarm?
b) Finn ut kva dei eldre i kommunen din må betale i eigenandel for tryggleiksalarm per år.
c) Undersøk og lag ei samanlikning av kva det kostar for tryggleiksalarm i dei fire største byane i Noreg.
Løysingsforslag
Dei fire største byane i Noreg er Oslo, Bergen, Trondheim og Stavanger. Eg samanliknar her tala frå 2020 og framstiller desse tala i eit stolpediagram i reknearket Excel:
Under koronapandemien hadde nesten alle skuleelevar heimeskule i mange veker. For mange var dette ei vanskeleg tid. For ein del sjuke barn er dette kvardagen i lengre tid, òg når verda ikkje er midt i ein pandemi. Ein måte for desse barna å følgje med på skulen kan vere å ha ein liten robot plassert på pulten sin i klasserommet. Eit selskap som har desse robotane har sett følgjande prisar:
1: månadsleige på 2 990 kr. 4G-abonnement er inkludert.
2: årsleige på 18 000 kr. 4G-abonnemnent er inkludert.
3: kjøpe robot sjølv for 19 000 kr. Her må du betale 650 kr i månaden for eit 4G-abonnement.
a) Kva kostar dette i året dersom du vel månadsleige?
b) Kva kostar det for eitt år dersom du vel å kjøpe roboten sjølv?
c) Kva løysing vil løne seg viss du treng roboten i to heile år?
Ein kommune med cirka 8000 innbyggjarar har cirka 30 personar med psykisk utviklingshemming, av ulik alvorsgrad, som bur i bustad med tilsyn. Kommunen ønskjer å undersøkje om såkalla «smarthusteknologi» kan bidra til at dei kan spare inn på personalutgiftene i bustadene.
Kommunen fekk eit tilbod frå eit firma som installerer slik teknologi på cirka 28 000 kr per bueining. I tillegg må breibandet oppgraderast, slik at utgiftene per bueining aukar med 250 kr per månad.
a) Kva blir dei totale kostnadene det første året?
b) Kor mykje må kommunen spare inn i lønnsutgifter for at investeringa skal ha lønt seg over ein femårsperiode?
Koronasjukdommen gjorde at mange sjukeheimar og andre institusjonar måtte nekte bebuarane sine å ha besøk. Gjennom denne tida byrja mange sjukeheimar å la dei gamle kommunisere med pårørande gjennom digitale medium. Ein kommune hadde så god erfaring med dette at dei valde å kjøpe inn nettbrett til alle bebuarane på sjukeheimane sine. Kommunen hadde 200 plassar på sjukeheim, og måtte dermed kjøpe inn 200 nettbrett.
a) Kommunen innhentar eit anbod på 3 500 kr per nettbrett. Kor mykje må dei betale til saman?
b) Kommunen synest det blir veldig dyrt, og vurderer å krevje inn eigenandel på 20 % frå kvar bebuar. Kor mykje vil kommunen spare på det?
c) Kommunen vurderer òg å gi kvar bebuar 2 500 kr i støtte, slik at kvar enkelt kan kjøpe det nettbrettet dei ønskjer. Kor mykje vil kommunen spare på dette i forhold til dei to andre ordningane?
Miniprosjekt:
Ein person som flyttar på sjukeheim, betaler for tilbodet. Utrekninga er komplisert og varierer frå kommune til kommune, men ein bebuar betaler cirka 80 % av inntekta si. I Bergen kommune er maksimal eigenbetaling 43 400 kr per månad i 2020 for opphald på sjukeheim. Ulike former for velferdsteknologi kan bidra til at eldre kan bu heime med god livskvalitet lenger. Gå til nettsidene til kommunen din, og sjå om du kan finne ut kor mykje kommunen din kan spare, viss ein eldre person kan bu heime eit ekstra år før det blir nødvendig med institusjon.