Sirkulasjonssystemet til mennesket

Sirkulasjonssystemet har fleire viktige oppgåver. Dette er dei viktigaste:

• transport av oksygen og næringsstoff til cellene i tråd med cellene sitt vekslande behov

• transport av karbondioksid og avfallsstoff frå cellene

• transport av hormon frå produksjonsstaden og ut til målcellene der dei skal verke

• transport av kvite blodceller og antistoff som beskyttar mot infeksjonar

• regulering av kroppstemperatur

Regulering av kroppstemperatur

Varmetapet til omgivnadene blir påverka av korleis blodstraumen blir fordelt mellom kroppsoverflata og kroppskjernen. Sirkulasjonssystemet har derfor ei viktig rolle i reguleringa av kroppstemperatur. Dersom kroppen har behov for å kvitte seg med varme, til dømes ved fysisk aktivitet, aukar blodstraumen til kroppsoverflata. Dersom kroppen derimot treng å spare på varmen, minkar blodstraumen til kroppsoverflata.

Pattedyrhjartet er delt i ei høgre og ei venstre side. Kvar av desse består av eit framkammer og eit hjartekammer. Blodet blir pumpa gjennom eit samanhengande, lukka nettverk av blodårer. Vi skil mellom tre hovudtypar blodårer på bakgrunn av oppbygging og funksjon: arteriar, kapillar og vener. Vi kjem nærare tilbake til oppbygginga av hjartet og blodårene i eigne fagartiklar.

Sirkulasjonssystemet er eit dobbelt krinsløp. I det vesle krinsløpet, lungekrinsløpet, blir oksygenfattig blod pumpa frå høgre side av hjartet ut til lungene, der det tek opp oksygen. Det oksygenrike blodet returnerer til venstre side av hjartet. I det store krinsløpet, kroppskrinsløpet, blir det oksygenrike blodet pumpa frå venstre side av hjartet ut til alle organa i kroppen, der det gir frå seg oksygen til cellene. Det oksygenfattige blodet returnerer til høgre side av hjartet. Eit dobbelt krinsløp inneber altså at blodet passerer hjartet to gonger per omløp i sirkulasjonssystemet.