Hopp til innhold
Fagartikkel

Guktie ektiebïejeme teeksth bigkedh

Jïjnjh mah ektie-spïelem jïh ektiedimmiem aktene ektie-bïejeme teekstesne sjugniedieh. Daelie edtjebe komposisjovnem, jievkehtimmiem jïh bïevnese-ektiedimmiem veelebe vuartasjidh.

1. Komposisjovne (hammoe)

Guktie plaerie-sæjroe vååjnoe maahta lohkijem vuesiehtidh mij lea ektesne, jïh lohkijem viehkiehtidh vaaksjoehtidh dennie ektie-bïejeme teekstesne. Naemhtie guktie akte plaerie-sæjroe lea öörnedamme, soptseste vuesiehtimmien gaavhtan mah guvvieh jïh bijjie-baakoeh leah ektesne, jïh mah aamhtesh mah vihkeles. Åtnoe vuestie-bielijste jeerehtsem sæjrosne sjugnede jïh lohkijen ïedtjem gååske.

2. Jievkehtimmie

Ij gåaredh gaajhkh teeksth åehpiedehtedh naemhtie guktie mijjieh bijjie-guvviem gaajhkeste åadtjobe dallegh. Gærjine tjoerebe vuesiehtimmien gaavhtan plaeriedidh. Aaj håaleminie, filmine jallh laavloeminie åadtjobe sisvegem daejredh ånnetji ånnetji. Ihke mijjieh edtjebe dagkerh teeksth dååjredh goh dah leah iktemearan, dellie tjuara biehkieh årrodh mah mubpesth jeahtasuvvieh jïh mah aktem såarhts rööpses laejkiem sjugniedieh teeksten tjïrrh. Melodije jïh refrenge laavloeminie/ vueline/ joejkine leah dagkerh såarhts biehkieh.

Learoe-gærjine akte jïebne jeerehtse tjaelemen, guvviej jïh grafihkeles biehkiej gaskem dejnie ovmessie sæjrojne mah jievkehtimmiem jïh mierieh lohkemasse vedtieh. Klaerieh dejnie grafihkeles biehkine aaj ektiedimmiem sjugniedieh. Vihkeles hoksedh gaajhkh sæjroeh eah eevre seammalaakan vååjnh, juktie dellie lohkije sæjhta tuhtjedh dah leah akte-laaketje jïh ovrovne. Gosse jievkehtimmie tsööpkesåvva dellie jeerehtse sjædta, jïh lohkije tjöödtjeste jïh våårkehke sjædta. Akte dagkeres tsoepkenasse åadtjobe vuesiehtimmien gaavhtan fïerhten aejkien mijjieh akten orre kapihtelasse båetebe aktene learoe-gærjesne. Daesnie bïeljelimmiem åadtjobe mij akt orre båata, sïejhmemes viehkine aktede stoerre bijjie-baakoste, guvveste, teekste-burhtjeste jïh muvhten aejkien orre klaerijste.

3. Bïevnese-ektiedimmie

Mijjieh gåajhtsadibie guvvieh, tjaelemem, soptsestimmiem jïh jeatjah biehkieh goh akte iktemearan teekste raaktan dan åvteste dah leah seamma sæjjan bïejesovveme (brosjyre, plaerie-sæjroe), dan åvteste dah seamma tïjjen åehpiedehteme sjidtieh (musihke jïh tjoejh akten filmese), jallh dan åvteste dah sinsitniem dåaradellieh (sæjroeh gærjesne, tjoevke-guvvieh PowerPoint-boelhkesne). Dan åvteste mijjieh gåajhtsadibie dam ektie-bïejeme teekstem goh akte ektievoete, ibie fïerhtem bieliem fïereguhtene haeresne toelhkesth, men dam ektesne vuejnebe dejnie jeatjah teekstine. Ektie-spïele dej ovmessie hammoej gaskem aktene ektie-bïejeme teekstesne gohtjebe bïevenese-ektiedimmie jallh mïele-ektiespïele.

baakoeh

Saemien

Daaroen

ektie-spïelh

samspill

ektie-bïejeme

sammensatt

jievkehtimmie

rytme

bïevnese-ektiedimmie

informasjonskobling

bijjie-baakoe

overskrift

ïedtje

interesse

bijjie-guvvie

oversiktsbilde

mubpesth jeahtasuvvieh

blir gjentatt

mierie

ramme

tsoepkenasse

brudd

teekste-burhtje

tekstboks

mïele-ektiespïele

betydningssamspill

Relatert innhold

CC BY-NC-SA 4.0Skrevet av Anne Løvland og Ellen Bull Jonassen.
Sist faglig oppdatert 19.11.2018