Daaroedehteme- jïh skuvle-politihke
Daelie lïerh
Nöörjen daaroedehteme- jïh skuvle-politihken bïjre
åarjelsaemiej skuvlh jïh internaath
guktie dillie jïh daelie
jaepiej bïjre
man guhkies skuvle-geajnoeh
Soptsestidh guktie daelie
Nöörjen daaroedehteme- jïh skuvle-politihke
Nöörjen staate saemide guhkiem stuvreme garre daaroedehteme-politihkine. Idtjin saemieh skuvlesne naan lïerehtimmiem sijjen ietnien-gïelesne åadtjoeh åvtesne. Idtji gænnah luhpie saemien soptsestidh skuvlesne, ajve daaroen. Idtji dellie saemien maanide man aelhkie guarkedh jïh skuvlesne lïeredh dam maam lohkehtæjjah lïerehtin.
Dah åarjelsaemieh leah 1900-taalen aalkoevistie barkeme ihke sjïere saemien skuvlem åadtjodh. Jaepien 1910 Finne-misjovne skuvlem åarjelsaemien maanide Havikesne tseegki. Ij lij desnie naan saemien gïele, idtjin gïeh gænnah dejstie skuvlen lohkehtæjjijste jallh skuvle-internaaten barkijistie saemien soptsesth.
Finne-misjovne Havika-skuvlem orrijehti dellie goh Gaske-Nöörjen Saemien skovle, Aarbortesne tseegkesovvi jaepien 1951. Dan mænngan Åarjelsaemiej skuvle, Snåasesne lij gaervies jaepien 1968. Saemien maanah tjoerin internaatesne årrodh mearan saemien skuvlem veedtsin. Åarjelsaemien dajve vyjrehke jïh maanah tjoerin gellie mijlh skuvlese vuelkedh. Jïjnjh saemien-maanah guhkies skuvle-geajnoem utnin jïh ajve skuvlen eejehtallemisnie åadtjoejin gåatide vihth vuelkedh.
Daelie mijjieh orre skuvle-laakh jïh learoe-soejkesjh åådtjeme jïh saemien maanide jïh noeride buerebh nuepieh saemien lohkedh jïh lïeredh jïjtse hïejme-skuvlesne. Jis ij leah hïejme-skuvlesne naan saemien-lohkehtæjja, dellie nuepie aaj gååvnese saemien-gïelem lohkedh maajh-lïerehtimmien tjïrrh.
Man guhkies skuvle-geajnoeh?
Saemien maanah guhkies skuvle-geajnoeh utnin. Soptsesth man guhkies geajnoe sijjeste sæjjan. Nuhtjh google-kaarhtem viehkine.
Daan biejjien nuepie saemien-gïelem lohkedh maajh-lïerehtimmien tjïrrh. Soptsesth mij dov mïelen mietie hijven daejnie, jïh mij ij leah dan hijven.