Geahččaladdan: Ráhkat iežat bioplástta

Plásta lea goanstaávnnas mii lea ráhkaduvvon goallostan bokte orgánalaš molekylaid guhkes gollosiidda. Álgovuđolaččat lea fossiila olju leamaš gáldun dáidda orgánalaš molekylaide. Maŋemus jagiid leat boahtán plásttat maid álgoávnnasiin leat ođasmahtti ávdnasat nu mo sohkaršattut ja šaddooljjut, nu gohčoduvvon bioplásta. Muhtin bioplástasorttat mollejuvvojit oiddolaš birrasiin (ovdamearkka dihte alla temperatuvrras). Eará bioplástasorttat eai mollejuvvo, muhto daid sorttaid sáhttá ges ođđasitávdnet.

Dii ráhkadehpet bioplástta man álgovuođđun leat ávdnasat gievkkanis, ja dii iskabehtet plástta iešvuođaid.

1. Seagut buot ávdnasiid unna cearkelásežii. Seaguhus šaddá čáhccái ja vielgat.
2. Ligge vuoššanpláhtas mii ii leat go veaháš liekkas ja fiero. Seaguhus massigoahtá ivnni ja suohku go lieggana.
3. Ligge gitta dassažii seaguhus dulde.
4. Lasit biebmoivnni jus háliidat ivdnejuvvon plástta (ii leat bággu).
5. Njoara seaguhusa láibunbáhpira ala.
6. Hábme plástta dan bále go ain lea liekkas.
7. Divtte plástta orrut moadde beaivve garradan dihte plástta.

Guorahala bioplástta iešvuođaid ja veardit eará plásttaid iešvuođaiguin.

• Manne dat plásta man dii lehpet ráhkadan lea bioplásta?
• Maid doaivubehtet dáhpáhuvvat bioplásttain go mollána?
• Mat ovdamunit leat bioplásttas go veardida fossiilaplásttain?
• Main oktavuođain sáhttá fossiilaplásta leat buoret go bioplásta?
• Mo galgá "bálkestit" dan plástta man dii lehpet ráhkadan? Doaivobehtet go ahte dan sáhttá ođđásitávdnet?
• Digaštallet čuoččuhusa: "Ii gávdno oktage plástta mii lea guoddevaš."

• Geahččal ráhkadit bioplástta eará álgoávdnasiiguin go máisasterkalain. Gávnnahehpet go maid ge ovttaláganvuođaid dain ávdnasiin mat doibmet bures?
• Plánebehtet go sáhttá guorahallat dan man muddui din bioplástta mollána. Galgabehtet dokumenteret proseassa ja ovdanbuktit dan maid gávnnahehpet.