Eddik
Utvalet av eddik i handelen har aldri vore større, og ein finn mange ulike typar som varierer i smak, lukt og utsjånad.
Eddik blir framstilt ved at ei alkoholhaldig væske som er laga på sukker og råvarer som inneheld stivelse, blir tilsett eddiksyrebakteriar. Eddiksyrebakteriane kan ein tilsetje direkte eller ved tilgang på luft. Desse bakteriane omdannar alkoholen til eddiksyre. Dette kallar vi eddikgjæring.
Vi har ulike typar eddik:
- Epleeddik
- er framstilt av eplesaft gjennom alkohol- og eddikgjæring. Blir mykje brukt til salatar, marinadar og sausar.
- Bæreddik
- blir framstilt av ei bærsaft gjennom alkohol- og eddikgjæring. Bæreddik er fin å bruke i dessertsausar og til rettar av vilt.
- Kryddereddik
- er vineddik tilsett friske krydderurter som estragon. Estragoneddik eignar seg godt til til dømes bearnessaus.
- Norsk gjæringseddik
- blir framstilt av fortynna etanol. Norsk gjæringseddik er i handelen som kvit og brun eddik.
- Vineddik
- blir framstilt ved at vin blir omdanna til eddik. Vineddik finst både som kvit, raud, rosé og sherryeddik. Balsamicoeddik er ein berømt vineddik frå den italienske byen Modena. Han har ein særprega aroma og smak som kjem av mange års lagring.
- Riseddik
- er framstilt av ris. Blir brukt til asiatiske rettar og er uunnverleg i sushiris.
- Malteddik
- blir framstilt av gjæra byggsaft. Han har ein sterk og særprega smak og er mykje brukt til fish and chips, men kan òg nyttast til å legge ned grønsaker i, som smakstilsetjing i chutney og surkål, eller i dressingar og marinadar.
Eddik finst i ulike styrkar. Dei vanlegaste eddikane som vineddik, epleeddik og gjæringseddik blir vanlegvis selde med ein styrke på mellom 5 og 7 % eddik. Riseddik er mildare med om lag 4 % eddik. Konsentrert eddiksprit eller eddikessens har ein styrke på 35 %, som vi berre kan oppnå ved å destillere han (ikkje ved gjæring). Denne essensen blandar vi med vatn til den styrken vi ønsker.
Eddik som er opna, bør oppbevarast mørkt og kjølig.