Personleg pronomen i dativ
Oppgåvene på denne sida føreset at du har lært om personleg pronomen i nominativ (subjektsform). Vil du sjekke om du har basiskunnskapen inne? Les samandraget nedanfor og gjer oppgåve 1.
Viss du føler deg trygg på dei personlege pronomena i nominativ, kan du gå rett på delen om kasus nedanfor.
Kontroller om du meistrar subjektsforma til dei norske og tyske personlege pronomena.
Du har ganske sikkert vore borti nokre uttrykk med dativ allereie – for eksempel:
Wie geht es dir? Korleis går det med deg?
Hilf mir bitte! Hjelp meg, er du snill!
Lernst du heute mit uns? Gjer du lekser saman med oss i dag?
Dativ er ei objektsform. Det finst nokre vanlege verb som tar objekt i dativ. Ein del preposisjonar, for eksempel mit, tar òg dativ.
Tabellen nedanfor viser nominativ- og dativformene til dei personlege pronomena:
Nominativ | ich | du | er | sie | es | wir | ihr | sie | Sie |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Dativ | mir | dir | ihm | ihr | ihm | uns | euch | ihnen | Ihnen |
No skal du lære deg dativformene av alle personlege pronomena, og då er det pugging som gjeld! Pugg gjerne nominativ og dativ parvis: Nominativforma kjenner du allereie, og den kan du bruke som knagg slik at du lettare hugsar også dativforma.
Bruk tre–fire minutt på å innprente deg formene. Gå så saman med ein medelev og spør kvarandre om dativformene.
Dei fleste tyske verba som tar objekt, tar eit direkte objekt i akkusativ:
Ich liebe dich! Eg elskar deg!
Nokre få verb tar objekt i dativ, for eksempel helfen:
Ich helfe dir. Eg hjelper deg.
I øving 3 og 4 øver du både på personlege pronomen i dativ og på ti verb som tar objekt i dativ.
Gjer utfyllingsoppgåvene.
Les setningane høgt og sett dei om til norsk.
Pronomen kan stå saman med ein preposisjon. Preposisjonen bestemmer då kasusen til pronomenet. I øving 5 møter du fire preposisjonar som tar dativ. Eksempelsetningar:
Er kommt morgen zu mir. Han kjem til meg i morgon.
Willst du mit mir lernen? Vil du gjere lekser saman med meg?
Er bekommt ein Geschenk von uns. Han får ei gåve av oss.
Wohnst du bei ihnen? Bur du hos dei?
Gjer den interaktive øvinga.
Sett om eksempelsetningane munnleg.
Ferdig med preposisjonar som tar dativ, og klar for ein liten ekstrarunde? Ta ein titt på desse eksempelsetningane:
Ich gehe mit meiner Freundin ins Kino. Ich gehe mit ihr ins Kino.
Ich fahre mit dem Fahrrad zur Schule. Ich fahre damit zur Schule.
Er erzählt von seinen Kollegen. Er erzählt von ihnen.
Er erzählt von seiner Reise. Er erzählt davon.
Kva skil mit meiner Freundin og von seinen Kollegen frå mit dem Fahrrad og von seiner Reise? Kom med eit forslag før du kikkar på svaret.
Person eller ting/hending?
Du har no lært om personleg pronomen i dativ. Dette bør du kunne svare på no:
Kva er eit personleg pronomen?
Kva er dativformene til dei personlege pronomena ich, du, er, sie (eintal), es, wir, ihr, sie (fleirtal)?
Nemn nominativ og dativ av det tyske høflege pronomenet.
Du har øvd på ti dativverb. Kva heiter verba?
Kva dativpreposisjonar har du jobba med på denne sida (3 stk.)?
Når bruker vi preposisjonaladverb (damit, davon, dazu osv.) i staden for preposisjon og pronomen?
Har du behov for ein liten repetisjon i etterkant? Eller føretrekker du heilt enkelt å gjere grammatikkøvingar med papir og penn? Då kan du bruke vedlegget nedanfor.