Utforsk heilage tekstar
Når vi les heilage tekstar, inneber det alltid ei form for tolking. I tillegg har vi menneske ein tendens til å finne det vi leitar etter.
Dei fleste truande vil fokusere på det dei sjølv oppfattar som positive sider ved tekstane. Ein som ønskjer å kritisere ein religion, vil kanskje i større grad fokusere på innhald som er meir kontroversielt.
Individuell utforsking
Vel ut nettversjonar av religiøse tekstar frå religionar de har jobba med.
Vel 2–3 relevante tema du er nysgjerrig på og søk etter temaa i dei religiøse tekstane. Hugs at du kan finne noko om temaet mange stader. Sjå om du finn skriftstader som kan tolkast ulikt.
Bruk gjerne sekundære kjelder for å finne tips til relevante tekststader. Søk til dømes etter: Kva seier Bibelen/Koranen/Bhagavadgita om ...? Notér kven som står bak sekundærkjeldene.
Felles diskusjon
Etter undersøkinga kan de dele døme og diskutere følgjande i klassen:
Kva tema var det vanskeleg å finne noko direkte om? Kvifor trur de det er sånn?
Blei de overraska over nokon av funna? Kan dette i tilfelle seie noko om fordommar de kan ha hatt til tekstane?
Kva er problemet med å bruke enkelte lausrivne tekstutdrag som einaste kjelde når de skal seie noko om ein religion?
Kvifor kan det vere viktig å forstå samanhengen utdraget er skriven i? Gi gjerne døme.
Diskuter påstanden: Når vi bruker sekundære kjelder, er det viktig å vere klar over kven som står bak.
På kva måtar kan generell kunnskap om den enkelte religionen hjelpe oss til å forstå tekstane betre?
Har de funne tekstutdrag som kan danne grunnlag for religiøse praksisar eller politiske avgjerder? I tilfelle – kva fortel det oss?
I Nederland oppretta nokon eit prosjekt kalla The Quran project. Ein person puttar ein bibel inn i eit koranomslag og les opp nokre mindre hyggjelege avsnitt frå Det gamle testamentet til tilfeldige menneske på gata. Fleire reagerer med vantru og hevdar at Bibelen er annleis. Mange blir sjokkerte når det blir avslørt at det dei har høyrt, er frå Bibelen og ikkje Koranen. Etter avsløringa seier ein av dei spurde at ho har gått på kristen skule, men at ho likevel ikkje visste at det stod noko sånt i Bibelen.
Korleis og kvifor trur du at slike fordommar, på godt og vondt, kan oppstå?
Kva trur du hadde skjedd viss du hadde gjort det same, og spurt medelevar om utdrag frå Bibelen?
Kva seier denne forteljinga oss om kvifor det er viktig med kjeldekritikk – også når det er tema som står oss nært?
Du kan lese meir om eksperimentet i den fleirkulturelle avisa Utrop: