Lag dekor inspirert av Urnes stavkyrkje

Urnes stavkyrkje ligg i Luster i Sogn og er truleg den eldste av dei bevarte stavkyrkjene i Noreg. Kyrkja blei bygd i romansk stil i mellomalderen, nærare bestemt rundt år 1130. Fleire av treskjeringsarbeida er likevel eldre. Urnesportalen stammar frå ein eldre kyrkjebygning frå 1070. Ornamentikken i han er kjend som urnestilen, ein stil som bygger på handverkstradisjonane frå vikingtida. I filmen under (lengde: 1:32) får du sjå naturen rundt kyrkja, detaljar i arkitekturen og i interiøret, og du får òg sjå kyrkjebygget i bruk.

1. Les artiklane om Ornamentikk og Dyreornamentikk i jernalder og vikingtid.
   Kva kjenneteiknar ornamentikken frå vikingtida?

2. Studer fleire bilete med dekor frå Urnes stavkyrkje. Her kan du bruke fotoserien under, som viser dekoren på kapitela på toppen av søylene. Legg merke til:

   • motiv
     Finn du nokon symbol?

   • komposisjon
     Korleis er elementa sette saman?

   • materialbruk
     Beskriv materialbruken og korleis du opplever teksturane.

Treskjeringsarbeid frå andre halvdel av 1000-talet

I arkivet har vi funne eit gammalt filmklipp (lengde: 6:12) frå Urnes stavkyrkje. Her ser vi nærare på dei eldste utskjeringane i tre, som stammar frå ei eldre kyrkje, og vi høyrer meir om symbolbruken.

I ei studieteikning er målet å utforske og bli kjend med eit motiv. Du skal altså studere former, proporsjonar og lys- og skuggeverknader og prøve å gjengi det nøyaktig.

1. Vel ut ein detalj av dekoren frå Urnes stavkyrkje. Det kan til dømes vere eit utsnitt av Urnesportalen eller frå dekoren på den øvste delen av søylene (kapitela).

2. Studer formene i dekoren og gjengi dei med ei lett oppteikning.

3. Bruk skravering for å skape valørar som viser volum, tekstur og skuggespel.

Lag din eigen dekor med inspirasjon frå dekor som er brukt i Urnes stavkyrkje.

1. Teikn skisser, og vel ei av skissene som du vidareutviklar til din eigen unike dekor. Tenk over proporsjonane i dekoren din. Framhev det du synest er viktigast, for å understreke inspirasjonen frå Urnes stavkyrkje.

2. Finn ei god plassering på arket, og teikn dekoren med lett oppteikning.

3. Bruk skravering for å skape valørar som viser volum, tekstur og skuggespel.