Hopp til innhold
Fagartikkel

Gïeleldh suerkieh

Mijjieh maehtebe gïelem ovmessie gïeleldh suerkine juekedh goh fonologije, morfologije, syntakse, leksikovne, semantihke jïh prosodije.

Gïele

Dah ovmessie gïeleldh suerkieh soptsestieh guktie åarjel-saemien gïele bigkeme, guktie mijjieh soptsestibie jïh tjaelebe. Daate mijjen grammatihke.

Gïeleldh suerkieh

Suerkieh

Bïhkedassh

Fonologije

gïeletjoeje-learoe, guktie vokaalide jïh konsonaantide jiehtebe

Morfologije

soptseste guktie baakoeh bigkeme, guktie edtjebe baakoeh sojjehtidh jïh guktie maehtebe orre baakoeh seerkedh

Syntakse

soptseste guktie maehtebe raajesh bigkedh

Leksikovne

baakoeh gïelesne, baakoe-learoe

Semantihke

learoe gïelen sisvegen bïjre jïh guktie edtjebe baakoeh, jiehtegh jïh raajesh guarkedh

Prosodije

guktie edtjebe baakoeh jiehtedh jïh gusnie edtjebe dïedtem bïejedh gosse baakoem jiehtebe

Syntakse

Saemien gïelen syntakse soptseste guktie mijjieh raajesh bigkebe. Ovmessie gïelh eah daarpesjh seamma syntaksem utnedh. Baakoeh aktene raajesisnie ovmessie råållah utnieh. Baakoeh mah ovmessie funksjovnh raajesinie utnieh mijjieh raajese-lïhtsine gåhtjobe. Gaajhkh raajesh raajese-lïhtsh utnieh.

Vuesiehtimmien gaavhtan verbaale, subjekte, objekte jïh adverbijaale.

Morfologije

Morfologije lea learoe mij soptseste guktie baakoeh bigkeme. Vuesiehtimmien gaavhtan guktie baakoeh sojjehtibie jïh guktie baakoeh seerkebe. Gosse baakoeh sojjehtibie dellie mijjieh baakose minngie-gietjiem (suffiksem) lissiehtibie. Vg: bïenje – bïenje + m. Gosse baakoeh seerkebe dellie orre baakoeh maadth-baakoste darjobe, v.g. vaedtsedh - vaadtsajidh.

CC BY-NC-SA 4.0Skrevet av Liv Karin Joma, Albert Jåma og Aasta Joma Granefjell.
Sist faglig oppdatert 17.10.2024