Soejkesjidh
Åvtelen datne aalkah tjaeledh, datne tjoerh soejkesjidh guktie sïjhth dov vaestiedassem bigkedh. Daesnie raerieh guktie edtjh digkiedimmien artihkelem tjaeledh jïh aktem lissie-tjaalegem våaroeminie nuhjedh.
- Aalkosne datne sïejhmelaakan (generelt) aamhtesen bïjre tjaalah man bïjre edtjh tjaeledh. Tjaelieh gyhtjelassem aalkoen minngie-gietjesne, guktie lohkije guarkoe maam datne edtjh digkiedidh.
- Åehpiehdehth lissie-tjaalegidie. Mah dah ektesne utnieh?
- Aelkieh digkiedidh. Datne edtjh unnemes göökte jallh golme buerie argumeenth gåabpatjahkijste bielijste utnedh, dovne aevhkieh jïh dåeriesmoerh.
- Galhkuve.
Aelkedh tjaeledh
Daelie datne edtjh haarjanidh tjaeledh.
Tjaelieh:
- Hijven aalkoem
- Göökte boelhketjh åejvie-boelhkesne. Tjaelieh aktem argumeentem maam aevhkiem vuesehte jïh aktem argumeentem maam dåeriesmoerem vuesehte
- Hijven galhkuvem
Aalkoe
Aelkieh aalkoem tjaeledh aamhtesen bïjre jïh bïejh dam stuerebe ektievoetese.
Åejvieboelhken boelhketjh
Edtjh haarjanidh göökte boelhketjh tjaeledh. Datne edtjh aamhtesen mietie jïh vööste argumenteradidh: Jeatjah gïelh saemien gïelem tsevtsieh. Tjaelieh voestegh aktem boelhketjem gusnie argumenteredh man åvteste saemien-gïele daaroen-gïeleste tsavtseme. Tjaelieh dan mænngan aktem boelhketjem gusnie datne daan vööste argumenteredh.
Guktie boelhketjem bigkedh
Gosse edtjh boelhketjh ussjedamme-tjaaleginie bigkedh, dellie maahtah naemhtie ussjedidh:
- Aelkieh raajesinie maam tjïelkeste man bïjre daate boelhketje.
- Goerehth lahtestimmie-raajesinie, aktem jallh göökte.
- Nuhtjh sjiehteles vuesiehtimmieh dov teekstesne/tjaalegisnie.
- Minngemes edtjh iktedidh jïh konkluderadidh.
Raerie: Mujhtieh faage-dïejvesh jïh faage-maahtoem nuhtjedh.
Galhkuve
Buerie raerie dutnjien: Mujhtieh galhkuvem tjaeledh!
Gellie laavenjassh maehtieh göökte boelhketjh utnedh, gusnie datne edtjh dov jïjtje vuajnoem tjïelkestidh mubpene boelhketjisnie. Jis datne dejnie orrijih, dellie ij leah dov naan galhkuve.
Galhkuve lea tjïelkes boelhketje tjaalegen minngie-gietjesne. Mujhtieh aalkoem lohkedh åvtelen aalkah galhkuvem tjaeledh. Dov lea gyhtjelasse aalkoen minngie-gietjesne? Jis dov lea, dellie maahtah tjïelke vaestiedassem tjaeledh galhkuvisnie.