"Til ungdommen" – diktet som trøysta oss etter 22. juli

Opne bilete i eit nytt vindauge

CC BY-NC

Bilete: Aleksander Andersen

1. Lytt til Dagny si framføring av diktet "Til ungdommen" på NRK (frå 48:32). Det blei framført ved minnegudstenesta 10 år etter terrortragedien 22. juli 2011.

2. Skriv ned etter å ha lytta:

• Kva kjensler synest du framføringa formidlar?

• Kva er førsteinntrykket ditt av teksten? Kva handlar diktet eigentleg om?

• Kvifor trur du nettopp denne teksten blei trøysta i nasjonen etter 22. juli?
  

Lytt til opplesnaden av Jack Fjeldstad frå 1949 (under). Skriv medan du lyttar:

1. Kva kjensler og stemningar meiner du denne opplesnaden formidlar?

2. Fekk denne opplesnaden deg til å oppfatte innhald og tema i diktet annleis enn då Dagny framførte versjonen sin? I så fall – kvifor?

3. Kva meiner du er tema og bodskap i diktet?

4. Samanlikn svara dine med svara til ein annan elev i klassen.

Nordahl Grieg var kommunist og ein sterk motstandar av fascismen. Det var frammarsjen til denne ideologien på 30-talet som inspirerte han til å skrive diktet "Til ungdommen".

CC BY-NC-SA

Bilete: AP, NTB

Diskuter i grupper

Kva veit de om

• fascisme

• Hitlers maktovertaking

• Mussolinis maktovertaking

• Franco og den spanske borgarkrigen

Jobb åleine

Var det nokon av punkta de visste lite om? Les dei to kjeldene under for å få betre kunnskap om den konteksten Griegs dikt kom ut i:

• Aftenposten: Hitlers vei til total makt og terror

Ha teksten til "Til ungdommen" framfor deg. No skal du gå i djupna på diktet for å gjere deg opp ei meining om kva som er bodskapen i diktet, og korleis Nordahl Grieg formidlar denne bodskapen.

Tema og bodskap

1. Les diktet endå ein gong og formuler det du meiner er tema og bodskap.

2. Diskuter det du har skrive med ein annan elev og sjekk om de er einige.

3. Strek under verselinjer som du meiner særleg godt får fram bodskapen i teksten.

4. Diskuter med ein medelev kva konteksten dikta kom ut i, kan ha å seie for tema og bodskap i diktet.

Verkemiddel

1. Diskuter dette spørsmålet med ein medelev: Det er ein kontrast mellom bodskapen og ordbruken i diktet. Korleis då?

2. Kva for andre verkemiddel synest du framhevar bodskapen? Prøv å markere verselinjer og bruke fagomgrep når du svarer.

Diskuter i grupper: Kvifor trur de nettopp dette diktet blei sunge etter 22. juli? De bør komme inn på

• Anders Behring Breiviks ideologi

• kven som var offera for terroren

• kva tradisjonar teksten "Til ungdommen" hadde for AUF på Utøya

Viss de merkar at de har lite kunnskapar om nokon av spørsmåla, kan de lese kjeldene under:

• 22. juli-senteret: Samtalen om 22. juli – Ungdomsengasjementet

• Aftenposten: Ekspert mener Behring Breiviks ideologi er fascistisk

No skal du øve deg på å skrive eit samanlikningsavsnitt. Oppgåva lyder slik:

• Skriv eit avsnitt der du samanliknar bruken av verdiladde ord i "Til ungdommen" og "Du må ikke sove".
  
  

Bruk presentasjonen under som hjelp til å skrive avsnittet. Her finn du både modelltekst og tips.