Gïelen funksjovnh
Seamma saaht maam sïjhtebe mubpide geerjehtidh, dellie mijjieh seamma dïrregem nuhtjebe, mijjen gïelem.
Gïelen golme funksjovnh:
- Bievnije funksjovne: maam akt saetniesvoeten bïjre jiehtebe
- Ekspressijve funksjovne: maam akt mijjen vuajnoej jïh domtesi bïjre jiehtebe
- Appellatijve funksjovne: dïhte goltelæjjam jallh lohkijem tsavtsa
Vearelde bïevnesh – jienebh enn barre bïevnesh
Jis vearelde-bïevnesem vuejnebe dellie sïjhtebe daejredh guktie vearelde sjædta. Mijjieh bïevnesh vearelden bïjre sïjhtebe. Dellie bievnijen funksjovne stööremes. Læjhkan dah göökte jeatjah funksjovnh, ekspressijve jïh appellatijve, mijjem tsevtsieh. Guktie vearelde-bievnije sov bïevnesh mijjese buakta mijjem tsavtsa, kaanne dïhte mojjehte jïh «aavoe-baakoeh» nuhtjie dellie mijjieh aavoedibie. Vearelde bïevnesh mijjem tsevtsieh, kaanne ibie maehtieh darjodh maam soejkesjamme jis vearelde-bievnije ebriem beavna.
Mijjieh sïjhtebe ektievoetesne årrodh
Naan aejkien ij leah dan vihkeles maam jiehtebe, men mijjieh barre maam akt jiehtebe. Mijjieh sïjhtebe ajve vuesiehtidh mijjieh libie guejmieh/voelph. Naan dotkijh mielieh gïelen lea sosijaale funksjovne jïh dïhte vihkeles.