Sterke verb
I dei to setningane under finn du to vanlege nynorskfeil. Ser du kva som er gale?
- Eg finner ikkje sokkane mine.
- Han skrivar ein stil.
Det riktige skal vere:
- Eg finn ikkje sokkane mine.
- Han skriv ein stil.
Dei svake verba har ending i presens: eg ryddar, eg tenker, eg bur. I tillegg får dei ending i preteritum: eg rydda, eg tenkte, eg budde. Verba “å finne” og “å skrive” er derimot sterke verb.
Det er særleg tre trekk som kjenneteiknar sterke verb i nynorsk:
Dei har ikkje ending i presens:
- Infinitiv: å skrive
- Presens: eg skriv
Dei har ikkje ending i preteritum:
- Preteritum: eg skreiv
Dei har ofte vokalskifte i dei ulike tidsformene:
- Infinitiv: å synge
- Presens: eg syng
- Preteritum: eg song
- Presens perfektum: eg har sunge
Nokre også i presens:
- Infinitiv: å komme, å fare
- Presens: eg kjem, eg fer
Dei sju sterke verba på lista nedanfor er i grunnen ikkje vanskelege å lære. Nokon av dei kan bøyast på fleire måtar på nynorsk. (Det kan for eksempel heite eg drar eller eg dreg.) Vi bruker her berre bøyingsformene som er nesten eller heilt likt bokmål. Det enkle er ofte det beste!
- Å bli – eg blir
- Å le – eg ler
- Å dra – eg drar
- Å få – eg får
- Å slå – eg slår
- Å stå – eg står
- Å ta – eg tar
Tips 1:
Dann preteritumsforma av verbet. Har verbet ikkje ending i preteritum, er det eit sterkt verb.
Tips 2
Dei fleste sterke verba har einstavingsformer i preteritum, nettopp fordi dei ikkje får ending: kom, såg, låg, tok. Svake verb, derimot, har alltid minst to stavingar i preteritum: kjøpte, budde, streva.
I setningane under finn du både a-verb, e-verb og sterke verb. Bruk preteritumstesten for å finne ut kva type verb det er, og sett inn riktig presensform.