Gïele jïh siebriedahke
Gïele jïh identiteete
Identiteete jïh persovnelesvoete soptsestieh gïeh mijjieh. Identiteete maahta mijjen jïjtje-domtesem jallh jïjtjeguvviem vuesiehtidh. Mijjieh gaajhkesh guvviem utnebe gïeh mijjieh libie, jïh giem sïjhtebe årrodh. Identiteete lea dïhte, mij almetjem veadta jeatjabidie almetjidie jïh siebriedahkese, jïh nænnoste gie datne, mehtie maadtoste, mehtie fuelhkeste jïh mehtie siebriedahkeste.
Saemieh aktede veartenen aalkoe-almetjijstie mij jïjtse gïelem, kultuvrem jïh siebriedahkem, jïjtsh vuekieh jïh maahtoem utnieh. Saemien gïelh joekoen vihkele saemien identiteetese jïh jïjtje-domtesasse.
Gïele lea joekoen vihkele almetji kultuvrese. Gïele almetjen identiteetem, jïjtje-domtesem jïh ektievoete-domtesem nænnoste jïh åålmeh-tjïertese ektede. Kaanne ij saemien-gïele dov veaksahkommes gïele, dïhte gïele maam datne bööremes maahtah. Læjhkan saemien-gïele dov lïhkemes gïele, dov vaajmoe-gïele.
Mijjen njaalmeldh gïele vihkeles dovne persovneles jïh sosijaale indentiteetese. Mijjen gïele aaj soptseste mij sosijaale dåehkide mijjieh veadtaldihkie.
- Tjoele
Eah nyjsenæjjah jïh kaarrh seammalaakan soptsestieh. - Aaltere
Mijjieh abpe jieleden mijjen njaalmeldh gïelem evtiedibie dan åvteste mijjieh iktegisth lïereminie. - Ööhpehtimmie jïh barkoe
Barkoe jïh ööhpehtimmie mijjen baakoe-veahkah tsevtsieh. - Sosiaale staatuse
Ibie gaajhkesh seammalaakan soptsesth. Sosijaale duekie maahta mijjen njaalmeldh gïelem tsevtsedh. - Kultuvre jïh byjrese
Voelph, fuelhkie, byjrese mijjen njaalmeldh gïelem tsevtsieh. Giejnie sïjhtebe voelpine årrodh aaj mijjen gïelem tsavtsa.