Hopp til innhald
Oppgåve

Les topografiske kart

Eit topografisk kart kan brukast til å lese terrenget. Men for å kunne lese kartet må vi trene. Her er ulike oppgåver du kan bruke for å trene på å lese topografiske kart.
Oppgåvene under handlar om å lese og tolke kart og er dermed visuelle. Vi har derfor ikkje alternativ til desse oppgåvene til dei som bruker skjermlesar.

Kartutsnitt frå eit topografisk kart. Kartet viser høgdekotar i området rundt Storsteinsfjellet. Illustrasjon.
Kva informasjon kan du lese ut av dette kartet? Bilete: © Kartverket / CC BY 4.0

Før du byrjar

I denne ressursen skal du øve deg på å lese topografiske kart. Du bør lese artikkelen fagartikkelen "Kart – eit nyttig verktøy" før du begynner på desse oppgåvene. Den beste treninga er å ta med seg eit kart over området og gå ut. Då kan du trene på å sjå samanhengen mellom kartet og terrenget. Desse oppgåvene kan likevel vere nyttige tillegg og god trening, spesielt viss du diskuterer karta og løysingane dine med ein medelev.

Mål med oppgåvene

Måla med desse oppgåvene er at du skal

  • øve på å lese og tolke informasjonen i topografiske kart

  • bruke topografiske kart aktivt sjølv

1. Korleis blir ulike element symboliserte?

Test deg sjølv i den interaktive ressursen under. Forstår du kva dei ulike fargane, figurane, symbola og streka symboliserer? Når du har tippa, kan du trykke på plussteikna og sjekke. Oppgåva fungerer best i fullskjerm-modus.

2. Les karta og vel rett kart

I denne oppgåva kan du trene på å lese informasjon ut av ulike topografiske kart. Jobb åleine eller i par. Diskuter gjerne med ein medelev om du er usikker på korleis du skal lese karta.

3. Plasser fotografen

Til læraren

Det er mogleg å løyse denne oppgåva ved bruk av papirkart. Pdf-en Oppgåve om topografiske kart under kan lastast ned og skrivast ut. Då kan du be elevane teikne inn plasseringa til fotografen direkte på karta.

Filer

Fasit finn du her:

Oppgåve

Fagartikkelen "Bruk av digitale kartverktøy" er nyttig om du er usikker på korleis du skal bruke digitale kart.

  1. Jobb i par eller mindre grupper. Gå gjennom eitt og eitt bilete i presentasjonen under og bli einige om kvar fotografen står.

  2. Legg inn tekst, symbol eller tal der de meiner fotografen står i det digitale kartet under bileta. De kan søke, zoome inn og ut og forandre bakgrunnskart i det digitale kartet om de ønsker.

  3. Gå gjennom bileta i klassen til slutt og diskuter plasseringane. Forklar for kvarandre korleis de har lese kartet, og kvifor de har plassert fotografen der de har gjort.

For å lagre oppgåveløysinga di til seinare kan du ta skjermutklipp av kartet til kvar oppgåve og lagre biletet på eininga di.

4. Planlegg ein tur i nærmiljøet ditt

Planlegg ein tur i nærmiljøet ditt med minst éi overnatting. Du skal lage eit kart, ta skjermutklipp av dette og legge det inn i eit dokument som du lagrar på datamaskina di. Der skal du skrive litt meir om turen.

Fagartikkelen "Bruk av digitale kartverktøy" er nyttig om du er usikker på korleis du skal bruke digitale kart.

Kartet ditt skal innehalde

  • ein strek som viser kvar du skal gå

  • eit symbol som markerer overnattingsstaden

Pass på at turen blir passe lang for deg (minst 3 km). Delar av turen må gå utanfor stiar og vegar, men i eit terreng det går an å gå i. Overnattingsstaden bør helst ligge i nærleiken av vatn, på eit flatt område og ikkje på myr.

Dokumentet skal innehalde

  • skjermutklipp av kartet du har laga

  • eit anslag på kor lang turen er (du kan måle i det digitale kartet)

  • ei beskriving av ruta og forklaring på kvifor du har valt ho (i forklaringa skal du vise at du har lese og tolka informasjon i kartet)