Hopp til innhald
Fagartikkel

Reportasjefoto

Fotografen har klart å liste seg inn i omgivnadene og knipsar eit bilete som gir deg eit glimt av ein situasjon. Du opplever at du står der sjølv når du ser på biletet. Ein reportasjefotograf tek bilete av det som skjer her og no, usminka, rått og ekte.
Kvinne og mann jobbar med keramikkvase i ein verkstad. Foto.
Ein mann og ei kvinne på keramikkurs. Dei ser på keramikkvasen og har ikkje stilt seg opp for fotografen. I bakgrunnen ser vi ein annan kursdeltakar, og rundt dei ser vi fleire arbeidsverktøy. Det kjennest som om vi står rett ved dei. Bilete: Maskot, NTB / CC BY-NC 4.0

Reportasjefoto

Reportasje betyr å "bringe tilbake" og skildrar eit eller fleire motiv teke akkurat no. Bileta er ofte realistiske og "ekte", og dei er ikkje oppstilte.

Reportasjebilete skal gi lesarane ei oppleving av å sjølv vere til stades. Dei som blir tekne bilete av, er ikkje nødvendigvis opptekne av kameraet eller ser på det. Det gjer at du kjem tettare på som fotograf, og at biletet blir opplevd som meir realistisk for dei som ser på. I eit oppstilt bilete der personane ser rett i kameraet, blir du teke meir ut av illusjonen av å sjølv vere til stades.

Ungdommar står i ei klyngje i gata og smiler med hendene opp i vêret. I framgrunnen ser vi ein person som held opp eit kamera og tek bilete av ungdommane. Foto.
Her har fotografen plassert seg tett inntil ungdommen som held mobilkameraet. Då kjem fotografen tett på ungdommane og augneblinken. Guten heilt til venstre ser mot kameraet – korleis kjennest det å sjå på han samanlikna med å sjå på dei tre ungdommane i front som ikkje ser på kameraet? Bilete: Maskot, NTB / CC BY-NC 4.0

Når du tek bilete av personar som kan kjennast igjen, og dei ikkje er klare over at dei blir tekne bilete av, er det god skikk å gi beskjed om dette etterpå, og å seie kva du tenkjer å bruke biletet til. Skal biletet publiserast, er du forplikta til å be om lov til det. Det kan gjerast skriftleg eller munnleg.

Reportasjebilete blir ofte sette saman med fleire reportasjebilete og tekst med skildringar og sitat frå reportasjestaden.

Fotoreportasjen

Reportasjefotografi er en del av nyhetsdekningen av aktuelle hendelser. Reportasjefotografen gjør oss til øyenvitner ved alle slags hendelser:
Ahlsen og Pihl, Store norske leksikon

Bileta står i hovudfokus i ein fotoreportasje. Dei blir følgde av korte bilettekstar, og det er bileta og handlingane i dei som dominerer forteljinga. Det vil vere ein ingress, og det kan òg vere ein kort tekst. Bileta har ofte ein kort bilettekst på ei setning eller to. Layouten er viktig i ein biletreportasje. I ein "vanleg" skriftleg reportasje er det teksten som dominerer og driv forteljinga framover.


Mann med hatt, mørkt arbeidstøy og hanskar står ved sida av eit eldre damplokomotiv. Foto.
I dette biletet kjem vi tett på mannen som arbeider med damplokomotivet, og dampen kjem nesten ut av biletet. Han er ikkje oppteken av kameraet, og vi får sjå på uforstyrra. Hadde mannen stilt seg opp framfor ein husvegg, hadde vi sett han betre, men då hadde vi mist augneblinken med dampen og det at han arbeider med lokomotivet. Bilete: Andrew Matthews / CC BY-NC 4.0

Her ser du døme på ein fotoreportasje som har stått på trykk i A-magasinet:

A-magasinet: Morgenskift

Tips til deg som skal ta reportasjebilete

  • Fokuser på augneblink framfor teknikk.

  • Ta mange bilete.

  • Prøv å fange essensen av miljøet og stemninga.

  • Veksle mellom ulike utsnitt. Fang både detaljar og heilskapen i miljøet du skildrar.

  • Ta både høgde- og breiddebilete, ta omsyn til formatet du skal produsere for.

  • Kjenn utstyret godt.

  • Skap tillit hos dei du tek bilete av, og ver sikker på at det er greitt at du er der.

Ein lærar og to elevar sit framfor ein skjerm i eit TV-kontrollrom. Det er gjenskin med noko lys sidan biletet er teke gjennom glas. Foto.
Her ser vi eit bilete av ein lærar og elevar i eit TV-kontrollrom. Biletet er teke gjennom vindauget som skil TV-studioet og kontrollrommet, og det gir noko gjenskin i glaset som kan vere med på å skildre arbeidsplassen i kontrollrommet. Vi ser læraren og elevane i ein verkeleg augneblink slik som deltakarar i TV-studioet òg vil kunne sjå dei som jobbar i eit kontrollrom. Bilete: Stina Åshildsdatter Grolid / CC BY-SA 4.0

Kjelde

Ahlsen, Ø.B. og Pihl, P. (2021). Fotoreportasje. Store norske leksikon. Henta 2. mai 2021 frå https://snl.no/fotoreportasje