G-kommando
G-kommando blir brukt ved programmering av CNC-styrte maskiner.
G-koden beskriv i hovudsak rørsla til maskina, til dømes hurtig rørsle, lineær rørsle, sirkulær rørsle eller kva offsetverdi du vil nytte.
Kva er G-kommando?
G-kommandoar instruerer CNC-maskina til å gå på ein bestemd måte, til dømes i ei rett linje eller ein boge. G-kommandoane må vere følgde av koordinatar slik at maskina òg veit kvar ho skal røre seg.
For ei komplett oversikt over kva G-kommandoar maskina di nyttar, må du slå opp i instruksjonsmanualen til maskina.
Varigheita til G-kommandoen
Når du instruerer maskina med ein G-kommando, varer denne instruksjonen fram til du gir maskina ein ny G-kommando.
Dette betyr at viss du nyttar G-kommando G01 som angir rettlinja rørsle, går CNC-maskina rettlinja mellom alle etterfølgande koordinatar fram til ho får ein annan instruksjon.
G00 = hurtig rørsle til ny koordinat
Hurtig rørsle blir nytta til å flytte til nye koordinatar for å begynne å kutte eller for å gå tilbake til verktøykarusellen for å byte verktøy. Denne kommandoen blir berre nytta når verktøyet ikkje er i kontakt med arbeidsstykket.
Ved bruk av G00 rører maskina seg så hurtig ho kan, mellom punkta.
G01 = lineær rørsle til ny koordinat
Denne kommandoen blir nytta til skjereoperasjonar. Farten maskina skal røre seg med, blir angitt med kommandoen F, matehastigheit.
G02 = sirkulær rørsle til ny koordinat, medurs
Rørsle med rotasjonsretninga til klokka for sirkulære verktøybanar. Du angir endepunktet i bogen med koordinatar.
Saman med endekoordinatene må du fortelje CNC-maskina kva radius bogen skal ha, eller angi koordinatar for senter i sirkelbogen.
Farten maskina skal røre seg med, blir angitt med kommandoen F, matehastigheit.
G03 = sirkulær rørsle til ny koordinat, moturs
Rørsle mot rotasjonsretninga til klokka for sirkulære verktøybanar. Du angir endepunktet i bogen med koordinatar.
Saman med endekoordinatene må du fortelje CNC-maskina kva radius bogen skal ha, eller angi koordinatar for senter i sirkelbogen.
Farten maskina skal røre seg med, blir angitt med kommandoen F, matehastigheit.
Koordinatsystem
G90 = absolutte koordinatar
Viss du bruker G90 som koordinatsystem, vil punkta dine alltid vere punkt i koordinatsystemet og forhalde seg til nullpunktet i koordinatsystemet.
G91 = inkrementelle koordinatar
Viss du vil programmere med G91, fortel du CNC-maskina korleis ho skal gå i koordinatsystemet i forhold til kvar ho står til kvar tid.
Forflytting i koordinatsystem: G90 og G91
Her er eit døme på kode for å flytte seg mellom punkta P1 og P5. Sjå spesielt på X- og Y-koordinatane i dei enkelte programlinjene.
G90: absolutt koordinatsystem
N05 G01 (rettlinja rørsle)
N10 X0 Y0 (start i P1)
N20 X0 Y1 (P1 til P2)
N30 X2 Y2 (P2 til P3)
N40 X1 Y4 (P3 til P4)
N50 X4 Y5 (P4 til P5)
G91: inkrementelt koordinatsystem
N05 G01 (rettlinja rørsle)
N10 X0 Y0 (start P1)
N20 X0 Y1 (P1 til P2)
N30 X2 Y1 (P2 til P3)
N40 X-1 Y2 (P3 til P4)
N50 X3 Y1 (P4 til P5)
Kontrollspørsmål
I denne oppgåva skal du dra dei ulike G-kommandoane inn i riktig setning.