Pronomenøvingar for vidarekomne 2
Pronominaladverb
Samanlikn desse to eksempla:
Wir reden über Jonas. Wir reden über ihn.
Wir freuen uns über das Geschenk. Wir freuen uns darüber.
I eksempel A har vi erstatta preposisjonsfrasen über Jonas med preposisjonsfrasen über ihn. I eksempel B har vi erstatta preposisjonsfrasen über das Geschenk med darüber.
Darüber er eit såkalla pronominaladverb. Vi må bruke pronominaladverb i staden for preposisjon og pronomen fordi ei gåve (Geschenk) ikkje er ein person, men ein ting.
Pronominaladverb lagar vi med prefikset da(r)- og preposisjon. Eksempel på pronominaladverb er darüber, davon, damit, dafür, dagegen. Pronominaladverb er ubøyelege.
Øving 1: Pronominaladverb eller ikkje?
Kva kan du erstatte preposisjon og substantiv i eksempelsetningane med? Må du bruke preposisjon og pronomen, eller er pronominaladverb det rette valet? Kryss av for rett alternativ.
Øving 2: Omsetting
Setningane nedanfor er eksempelsetningane du skal jobbe med i øving 3. Sett dei om til norsk.
Ich möchte gern mit Lisa sprechen.
Ich kann mit dem Handy bezahlen.
Er telefoniert mit seinen Eltern.
Kann man über Geschmack streiten?
Hör auf mit dem Unsinn!
Ich lese ein Interview mit meiner Lieblingsschauspielerin.
Er bedankt sich für das gute Essen.
Spiel bitte mit den Kindern!
Was machst du mit meinem Laptop?
Ich denke oft an meine Großeltern.
Fasit
Eg vil gjerne snakke med Lisa.
Eg kan betale med mobilen.
Han snakkar i telefonen med foreldra sine.
Kan ein krangle om smak?
Hald opp med det tullet!
Eg les eit intervju med (den kvinnelege) favorittskodespelaren min.
Han takkar for den gode maten.
Ver snill og leik med barna!
Kva gjer du med den berbare pc-en min?
Eg tenker ofte på besteforeldra mine.
Øving 3: Pronominaladverb eller ikkje?
I denne øvinga skal du erstatte ein preposisjonsfrase som består av preposisjon og substantiv. Hugs at du skal bruke pronominaladverb dersom substantivet ikkje viser til ein person.
Pronominaladverb som spørjeord
Samanlikn desse eksempla:
Mit wem fährst du in Urlaub? – Mit meiner Freundin.
Womit fährst du in Urlaub? – Mit dem Fahrrad.
I begge eksempla er svaret på spørsmålet ein preposisjonsfrase: mit meiner Freundin, mit dem Fahrrad.
Men når vi spør etter personar, må vi bruke preposisjon og spørjepronomen, og når vi spør etter ting, må vi bruke eit pronominaladverb som spørjeord.
Desse spørjeorda lagar vi med prefikset wo(r)- og preposisjon: wovon, woran, womit, wozu osb.
Øving 4: Minidialogar
Jobb i par og lag minidialogar etter mønsterdialogane nedanfor. Hobbyar og interesser kan for eksempel vere:
Sport, Musik, Autos, Computer, Fotografie, Politik, moderne Kunst, Literatur, Sprachen, Geschichte, Motorräder, andere Kulturen, Umweltschutz, Kochen, Reisen, Bergsteigen, Fantasy-Filme, Informatik
Dialog 1
Wofür interessierst du dich?
Ich interessiere mich für Fußball.
Dialog 2
Interessierst du dich für Fußball?
Nein, dafür interessiere ich mich eigentlich nicht.
Ja, dafür interessiere ich mich sehr.
Øving 5: Spørjesetningar
Preposisjon og spørjepronomen, eller pronominaladverb? Gjer øvinga.
Øving 6: Blanda drops
Tar du ei utfordring? Her får du øvd på alle slags pronomen på éin gong. Skriv gjerne ned omsettingsforslaget ditt før du snur kortet.