Mediekonvergens (2010– )
Omgrepet konvergens er i utgangspunktet henta frå matematikken. Der betyr det at kurver nærmar seg kvarandre for til slutt å gå saman. Hovudføresetnaden for konvergens innan medie- og kommunikasjonsmarknaden er at alle medieuttrykk kan formulerast i to-talssystemet, i 0 og 1.
I utgreiinga NOU 1999: 26 Mediekonvergens blei det skissert ei utvikling der dei ulike tenestene etter kvart ville gå mot meir eller mindre samanvovne informasjons- og kommunikasjonstenester. I utgreiinga heiter det mellom anna at vi i ein framtidig digital mediekvardag kan "surfe på internett via det tradisjonelle fjernsynsapparatet i stova" eller "sjå på fjernsyn via PC".
Det står òg:
Konvergensutviklingen medfører at omfanget av innholdstilbud øker dramatisk. Paradoksalt nok styrker dette begrunnelsen for å opprettholde et allmennkringkastertilbud. Konvergensutviklingen vil med nødvendighet innebære en globalisering og kommersialisering av tilbudet av radio- og fjernsynstjenester. I denne situasjonen vil allmennkringkasterne kunne fylle en rolle som viktige korrektiver til det markedet selv vil frembringe av tjenester.
Radio i Noreg er meir eller mindre heildigitalisert. Digitaliseringsprosessen var hovudsakleg aktørstyrt. Det vil seie at det var kringkastarane som både betalte for utbygginga og valde digital standard for bakkebaserte kringkastingssendingar.
Den digitale standarden kringkastarane valde, heiter Digital Audio Broadcasting. Teknologien er utvikla i Europa som del av EU sitt forskingsprosjekt Eureka 147 og bar først nemninga DAB. Teknologien fekk sidan ei teknisk oppgradering av lyden og blei utvikla til DAB+. Dei første prøvesendingane i Noreg med DAB starta på midten av 1990-talet. Sidan 2017 er alle radiosendingar i DAB-nettet blitt sende med DAB+.
Sjølv om digitaliseringsprosessen var aktørstyrt, stilte staten visse krav til digitaliseringa. I 2011 bestemte Stortinget at fem krav (sløkkevilkår) måtte vere oppfylte før dei riksdekkjande radiokanalane kunne fullføre overgangen frå FM til DAB og bli heildigitale:
- Dekninga for NRK-kanalane måtte svare til NRK P1 si befolkningsdekning på FM.
- Dekninga for dei kommersielle riksdekkjande radiokanalane måtte vere på minst 90 prosent.
- Digital radio måtte tilby ein meirverdi for lyttarane.
- Det måtte finnast rimelege og teknisk tilfredsstillande løysingar for radiomottak i bil.
- Minst halvparten av lyttarane måtte lytte dagleg til ei digital plattform.
I april 2015 vedtok regjeringa at alle dei fem sløkkevilkåra var innfridde, og at sløkking av FM-nettet for riksdekkjande radiokanalar kunne starte i 2017. I løpet av 2017 blei dei riksdekkjande FM-sendingane sløkte region for region. Dei fleste lokalradioar kunne halde fram med å sende på FM også etter 2017. Digitalradio er òg tilgjengeleg via nett-radio, digital-TV, appar og liknande.
Bak NRK si lansering av den nye trekanal-radioen i 1993 låg det klare tankar om segmentering av ulike marknader for dei ulike radiokanalane. Dette var ein tankegang som braut tvert med den tradisjonelle programmeringa av ein allmennkringkastar, som skulle presentere "noko for alle". Etter ein time med musikk skulle det følgje eit verbalprogram, og etter ein halvtime med barneprogram skulle det vere noko for dei eldre.
Inspirert mellom anna av australske ABC tok radiodirektør Tor Fuglevik denne tanken heilt ut då han i 1995 lanserte Alltid Klassisk som verdas første heildigitale radiokanal, og i 1997 Alltid Nyheter. Dette var kanalar som skulle sende same type innhald heile døgnet. Kanalmangfaldet skulle føre til at lyttarane kunne velje kva dei ville høyre på, i staden for at éin kanal skulle dekkje alle interesser.
Med internett som ein felles base har dei ulike media henta mange former frå kvarandre. Kringkastingsselskapa har måtta lære seg å publisere skriftleg informasjon, mens avisene sine nettstader i stadig større grad tilbyr lyd- og videoinnhald.
Distribusjonsnetta er òg bygde ut med returkanalar, slik at brukarane kan kommunisere direkte med tilbydarane av tenestene. Gjennom sløkkinga av det analoge linjenettet for overføring av fjernsynssignal er alle brukarar av tenestene i Noreg no knytte til eitt eller fleire digitale nettverk. Og store økonomiske aktørar som Telenor, Modern Times Group (MTG), ProSiebenSat 1 Media, Schibsted, Egmont og A-pressa er engasjerte på fleire medieplattformer. Nokre av dei prøver dessutan å utvikle ein såkalla vertikal integrasjon, det vil seie å få kontroll med flest mogleg ledd i verdikjeda.
Det har òg dukka opp ein heilt ny type tilbydarar av medium, nemleg dei selskapa som har spesialisert seg på å utvikle såkalla sosiale medium. Ein vanleg definisjon av sosiale medium er at det er ulike tilbod på internett som er kjenneteikna av at brukarane deler innhald med kvarandre. I motsetnad til i tradisjonelle medium er det brukarane som legg føringar for kva innhaldet skal vere. Vi seier at innhaldet er brukargenerert.
I perioden 2010 til 2020 fekk dei tradisjonelle fjernsynskanalane sterk konkurranse frå strøymetenester som viser dramaseriar og filmar on demand. Det betyr at enkeltpersonar fritt kan velje kva dei vil sjå, frå eit rikhaldig innhaldsarkiv. Store internasjonale aktørar som Netflix og HBO konkurrerer i dag med norske fjernsynskanalar om tilbod til norske sjåarar.