Forsøk

Demoforsøk: Jodklokke (ikkje-oscillerande)

I dette klassiske eksperimentet kan du forvente ei brå fargeendring, etter ei viss tid.

Utstyr

0,2 g stivelse
30 mL konsentrert eddiksyre (iseddik), CH₃COOH (Tryggleiksdatablad for eddiksyre)
4,1 g natriumacetat, NaCH₃COO (Tryggleiksdatablad for natriumacetat)
50 g kaliumjodid, KI
9,4 g natriumtiosulfat, Na₂S₂O₃·5H₂O
10 % hydrogenperoksid, H₂O₂
2 erlenmeyerkolber, 1 L
begerglas, 250 mL

Lag ein pasta av 0,2 g stivelse og nokre dråpar vatn i eit begerglas.
Tilsett 100 mL kokande vatn og rør om.
Overfør blandinga til ein 1 L erlenmeyerkolbe og fortynn til 800 mL.
Tilset 30 mL iseddik, 4,1 g natriumacetat, 50 g kaliumjodid og 9,4 g natriumtiosulfat.
Rør om (bruk magnetrørar) til alt er løyst opp, og avkjøl til romtemperatur.
Overfør løysinga til ein 1 L målekolbe og fortynn til 1 L.
Mål ut likt volum av løysninga over og 10 % hydrogenperoksid i kvart sitt begerglas (50 mL eller meir).
Set det store begerglaset på magnetrøraren og slå han på.
Bland begge løysingane i det store begerglaset og observer.
Restar kan tømmast ut i vasken og skyljast ned med vatn.

Dette er ein kjempefin demonstrasjon som kan gjerast nær sagt kor som helst, når som helst. Ha gjerne ein kvit bakgrunn bak begerglaset.