Kokte poteter
Vi kan òg saltkoke poteter, då nyttar vi gjerne nypotetar med skal som blir kokt i vatn med rikeleg salt. Då får vi ei fin hinne av salt rundt potetene, noko som smaker veldig godt.
Når du koker poteter, er det viktig at du ikkje overkoker dei. Kok dei heller al dente. Det betyr at dei skal ha ein litt fast kjerne. Mjølne poteter koker lett i stykke, så dei bør berre koke nokre få minutt og heller trekkje ferdig.
Ferdigkokte poteter kan smaksetjast ved å tilsetje finkutta friske urter og eventuelt smør. Kjende variantar er persillepoteter, myntepoteter og dillpoteter.
Dampkoking vil seie at vi koker potetene i vassdamp i staden for i kokande væske. Vi kan dampe poteter i ein kjele med damprist eller i ein kombidampar.
Av kokte poteter kan vi lage potetmos og puré. Puré har gjerne ein litt finare konsistens enn mosen, som er litt grovare og har ein tjukkare konsistens. Dei mjølne potetene passar perfekt til potetmos.
Framgangsmåte
- Skrell poteter og kok dei møre i vatn utan salt.
- Varm mjølk, smør og fløyte i ein kjele.
- Hell av vatnet på potetene og damp dei lett.
- Rør mjølkeblandinga inn i potetmassen, og rør til ein jamn og glatt potetpuré. Smak til med salt og pepar.
Det finst mange variasjonar på potetmos. Han kan smaksetjast med ulike urter og krydder, som grasløk, kvitløk, trøffel, bacon og ost, for å nemne noko. Ein potetmos kan òg kokast saman med andre grønsaker og få smak og farge av grønsakene han blir kokt saman med.
Hertuginnepoteter er ein omnsbakt potetmos laga med egg.
Framgangsmåte
- Skrell poteter og kok dei møre.
- Hell av vatnet på potetene og damp dei lett.
- Passer potetene gjennom ei sikt.
- Visp inn smør og eggeplommer, smak til med salt og pepar.
- Ha puréen i ein sprøytepose, og sprøyt ut i ønskt form på eit steikjebrett.
- Steik ved 200 °C til massen har fått ein fin og gyllen farge.
Stuing er kokte poteter i terningar som blir blanda inn i ein béchamelsaus.
Framgangsmåte
- Lag béchamelsaus.
- Kok skrelte poteter forsiktig i vatn, og hell av vatnet når dei er så vidt møre.
- Del potetene i fine terningar og bland dei inn i béchamelsausen. Smak til med salt og pepar, og spe eventuelt med litt mjølk eller fløyte om stuinga blir for tjukk.
- Ha eventuelt i urter eller sjalottløk. Dillstua poteter er klassisk tilbehøyr til gravlaks.
Denne tradisjonelle retten har mange lokale variasjonar og namn. Kanskje du kjenner han betre som raspeball, komle, kompe eller klubb?
Framgangsmåte
- Kok poteter og kvern dei.
- Riv eller kvern rå poteter. Fjern litt av væska frå potetene.
- Bland dei kokte og rå potetene, tilsett salt og mjøl og bland godt saman til ein deig.
- Form deigen til ballar i ønskt storleik og la dei trekkje i 1–2 timar.
- Server ballane varme med ønskt tilbehøyr, til dømes kålrotstappe, salt fårekjøt, pølse og steikt bacon.
I denne videoen viser kokkane tre variantar av kokt potet.