Oppgave
Parlamentarisme og maktfordeling
Frå 1884 har vi hatt eit parlamentarisk system i Noreg. Kva har det gjort med maktfordelinga mellom Storting og Regjering?
I Noreg er makta delt mellom Kongen (regjeringa), Stortinget og domstolane. Bilete: Erik Dyrhaug / CC BY-NC 4.0
I Noreg har vi frå 1814 følgt maktfordelingsprinsippet og fordelt statsmakta på tre institusjonar:
- den lovgivande makta – Stortinget
- den utøvande makta – Regjeringa
- den dømmande makta – domstolane
Desse institusjonane skulle i stor grad vere uavhengige av kvarandre, men sidan 1884 Noreg hatt eit system der regjeringa heile tida har vore avhengig av støtte frå Stortinget. Dette er kjernen i parlamentarismen.
- Kva er fordelane med å fordele makta på tre institusjonar?
- Undersøk: Kvifor oppstod behovet for eit parlamentarisk system på slutten av 1800-talet?
- Drøft éin av påstandane:
- Parlamentarismen gjer Noreg meir demokratisk.
- Det er viktig for demokratiet at Stortinget har mest makt.
- Innføringa av parlamentarismen i 1884 førte til ei svekking av maktfordelinga.
Relatert innhald
Fagstoff
ParlamentarismeKva betyr det at vi har eit parlamentarisk system i Noreg? Korleis fungerer det i praksis?
Fagstoff
MaktfordelingFilosofen Montesquieu hevdar at den som har makt, er tilbøyeleg til å misbruke henne. Derfor bør makta i eit samfunn fordelast på fleire.